Sabah kahvenize bir tutam tarçın ekleyebilir veya makarnanızın üzerine bir avuç taze kıyılmış fesleğen serpebilirsiniz. Otların ve baharatların hemen hemen her yemeği nasıl lezzetlendirebileceğini herkes bilir. Ama aynı zamanda bu baharatların birçok sağlık yararları da bulunmaktadır. İşte en sevdiğimiz bitki ve baharatlardan bazılarının sağlığa olan faydaları ve bunları kullanmanın lezzetli yolları.
Önemli: Bazı otlar yüksek dozlarda yan etkilere neden olabilir veya ilaçlarla etkileşime girebilir. Ölçülü kullanın ve aldığınız bitkisel takviyeleri doktorunuza bildirin.
Dünyanın En Sağlıklı 10 Baharatı ve Sağlığınıza Olan Faydaları
Modern tıptan çok önce, antik Yunanlılar iyileştirici özellikleri için çeşitli baharatlar ve şifalı otlar kullandılar. Hipokrat (MÖ 460-377), safran, tarçın, kekik, kişniş ve diğer bitkileri tedavi olarak kullandı; bunların çoğu bugün hâlâ ateş, ağrı ve sızılar ve diğer rahatsızlıklar için bütünsel çareler olarak kullanılıyor. İşte sağlığınıza sağlık katacak 10 baharat.
1- Zerdeçal
Yardımcı olabilir: Enflamasyonu hafifletir, kanseri yavaşlatır, tip 2 diyabet riskini düşürür, depresyon ve diğer durumları tedavi eder.
Güçlü bir antioksidan kaynağı olan zerdeçal, içerdiği yüksek miktardaki kurkumin sayesinde bazı altın faydalar sağlar. Çalışmalar, kurkuminin küçük diş ağrılarından artrit, kalp hastalığı ve diyabet gibi kronik durumlara kadar bir dizi sağlık sorununun tedavisine yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ayrıca, kan şekerini düzenleyen hormon benzeri maddelerden oluşan bir aile olan adipokinlerin vücudun dengesini düzenleyerek tip 2 diyabete karşı koruma sağladığı da gösterilmiştir. Curcumin ayrıca ağrı, iltihaplanma ve metabolik sendromla mücadeleye yardımcı olabilir.
Araştırmacılar ayrıca Alzheimer hastalığının yanı sıra kolon, prostat ve meme kanserleri için bir tedavi olarak potansiyelini de araştırıyorlar. 2014 yılında yayınlanan küçük bir klinik araştırmanın sonuçları, kurkuminin depresyon için güvenli ve etkili bir tedavi olabileceğine dair kanıtları artırdı.
2- Zencefil
Yardımcı olabilir: Mide bulantısını yatıştırır, artrit ağrısıyla savaşır, migreni yatıştırır.
Zencefil, mide bulantısını hafifletmesiyle bilinir. Araştırmalar, sabah bulantılarının yanı sıra ameliyat veya kemoterapiden kaynaklanan mide bulantısını hafifletmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ve işe yaradığına dair kesin bir kanıt olmasa da, birçok insan taşıt tutması (hareket hastalığı) için zencefil alıyor.
Zencefil ayrıca, bazı uzmanların bazı kanserlerle savaşmaya, osteoartrit ağrısını azaltmaya ve ağrıyan kasları yatıştırmaya yardımcı olabileceğine inandığı, iltihapla savaşan bileşikler olan gingeroller ile doludur. Başka bir çalışma, zencefil özü enjeksiyonlarının osteoartrit ile ilişkili diz ağrısını hafifletmeye yardımcı olduğunu buldu.
3- Acı Biber
Yardımcı olabilir: İştahı yatıştırın, metabolizmayı hızlandırın, gıda kaynaklı patojenlerle savaşın
Akşam yemeğinizle birlikte bir tutam acı biber, özellikle baharatlı şeylere alışkın değilseniz, kilo verme çabalarınızı biraz hızlandırabilir. Cayenne biberi, arnavut biberi ve kırmızı biber gibi baharatlarda bulunan bileşik olan kapsaisin içerir. Çalışmalar, kapsaisinin vücudun metabolik hızını artırdığını ve biraz daha fazla kalori yakmanıza yardımcı olduğunu gösteriyor. Ayrıca açlığı gidermeye yardımcı olan beyin kimyasallarını da uyarabilir.
4- Tarçın
Yardımcı olabilir: Kan şekerini kontrol eder,
Amerikan Kalp Derneği, şeker ve diğer tatlandırıcılar yerine lezzet katmak için tarçın gibi tatlı baharatların kullanılmasını önerir. Çoğu Amerikalı, obezite, diyabet, kalp hastalığı ve diğer ciddi rahatsızlıklara yol açabilecek çok fazla şeker tüketir. Bazı araştırmalar, tarçının tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri artışlarını düşürmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Yine de sonuçlar karıştırılmıştır, bu nedenle daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Tansiyonu düşürmenin tek yolu tuzu kesmek değildir. Gıda Bilimi ve Beslenme meta-analizinde 2020 Kritik İncelemeleri, günde 2 g öğütülmüş tarçın (yaklaşık 3/4 çay kaşığı) tüketmenin, düşük doz ilaçların etkilerine benzer şekilde, kan basıncını ortalama 7,2/2,8 mmHg düşürdüğünü bildirdi. Bu baharat sihrini bir gecede çalışmaz; en iyi sonuçlar en az 3 ay süren çalışmalardan geldi. Uzmanlar tarçının kan basıncını nasıl kontrol ettiğinden emin değiller, ancak kan damarlarını açabileceğinden ve kalbe giden kan akışını iyileştirebileceğinden şüpheleniyorlar, bu yüzden çok fazla çalışması gerekmiyor.
5- Sarımsak
Yardımcı olabilir: Yüksek tansiyonu düşürür, bağışıklığı artırır.
Güçlü biyoaktif bileşikleri ve diğer besin maddeleri ile sarımsak sağlığınız için harika faydalar sağlar. Sarımsak özleri, tozları ve takviyeleri ile yapılan tedavilerin yüksek tansiyonu önemli ölçüde düşürdüğü bulunmuştur. Hipertansiyonu olan 200’den fazla kişiyle yapılan bir çalışmada, günlük sarımsak takviyesi almak, kan basıncını beta bloker ilaç atenolol kadar etkili bir şekilde düşürdü.
Ve bazı uzmanlar kanıtların şüpheli olduğunu söylese de, bazı araştırmalar sarımsak takviyelerinin soğuk algınlığını önlemeye ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
6- Nane
Yardımcı olabilir: Ruh halini ve odağı iyileştirir, IBS semptomlarını hafifletir, mide bulantısını giderir.
Kötü bir gün geçirdiğinizde bir demlik nane çayı demleyin. Araştırmalar, nane aromasının ruh halini yükseltmeye ve bulanık düşünceyi keskinleştirmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Bazı araştırmalar, kokunun mide rahatsızlığını da yatıştırabileceğini öne sürüyor. Küçük bir çalışmada, ameliyattan sonra nane ruhu koklayan kadınlar, plasebo veya mide bulantısı önleyici ilaçlar alanlara göre çok daha az mide bulantısı bildirdiler.
Bu alanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulurken, birçok çalışma nane yağının irritabl bağırsak sendromundan (IBS) kaynaklanan ağrıyı hafifletebileceğini gösteriyor. Uzmanlar, kolondaki şişkinliği azaltarak ve kasları gevşeterek çalıştığını düşünüyor.
7- Kekik
Yardımcı olabilir: Kalp sağlığını artırır, enfeksiyonlarla savaşır.
Bu küçük ama güçlü yapraklar, K ve E vitaminleri, kalsiyum, demir, manganez ve lif dahil olmak üzere pek çok besine sahiptir. Ve kekik, antioksidanlar bakımından oldukça zengindir. Aslında, Amerikan Kimya Derneği tarafından yapılan bir analiz, sadece 1 yemek kaşığı taze kekik orta boy bir elma kadar antioksidan aktiviteye sahip olduğunu ve kekiğin diğer birçok bitkiden 20 kat daha fazla antioksidan güce sahip olduğunu buldu.
Tüm bunlar kalbiniz için iyi haberler ve daha fazlası. Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını önleyerek kalp hastalığı, felç ve kanserden korunmaya yardımcı olur. Ayrıca kekik, enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olan bitkisel besinlere sahiptir.
8- Biberiye
Yardımcı olabilir: Beyin işlevini, hafızayı ve ruh halini iyileştirir, saç büyümesini teşvik eder, ödem attırır.
Nane ailesinin bir üyesi olan biberiye, hem lezzeti hem de kokusuyla beğeni topluyor. Araştırmalar, odunsu kokusunun konsantrasyonu artırmaya yardımcı olduğunu ve ruh halini iyileştirebileceğini gösteriyor. Son araştırmalar, biberiyenin yemek pişirmede yaygın olarak kullanılan küçük miktarlarda bile, yaşlı insanlarda bilişsel gerilemeyi önlemeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Biberiye saç dökülmesine karşı savaşabilir. 2015 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar biberiye yağını kellik için yaygın bir tedavi olan minoksidil ile karşılaştırdı. Saç derilerini biberiye yağı ile tedavi eden grup, ilacı kullananlara kıyasla altı ay boyunca benzer saç büyümesine (ve daha az kafa derisi kaşıntısına) sahipti.
9- Karabiber
Yardımcı olabilir: Kanser riskini azaltır
2019 Applied Sciences incelemesine göre, karabiberlere etkisini veren doğal olarak oluşan bir bileşik olan piperine, göğüs, akciğer, prostat, yumurtalıklar ve sindirim sistemi kanserleri de dahil olmak üzere belirli kanserlerin riskini azaltabilir. Piperinin en önemli faydalarından biri, hücrelere kontrolden çıkma ve tümör oluşturma şansı vermeden önce kendi kendini yok etmelerini söyleyen biyokimyasal bir süreç olan apoptozu tetikleyebilmesidir.
10- Adaçayı
Yardımcı olabilir: Ödem attırır, günlük stresi azaltır, beyin nöronlarının arasındaki bağlantıyı iyileştirir, hafızayı kuvvetlendirir.
Omega-3 içeren adaçayının hafızaya katkısı büyüktür. Özellikle odaklanma sorunu yaşayan kadınlar için adaçayı bir numaralı doğal ilaçtır.
