Bebek sahibi olan aileler bebeklerinin üzerine titrerler. Bebeklerine en ufak zarar gelmesini istemeyen ebeveynler, ufak bir ateş ya da ishal durumunda bile telaşa kapılırlar. Yaşanacak her türlü sağlık sorunu için doktora gitmeden evde neler yapılabileceği öğrenildiği zaman bu telaş yerini sakinliğe bırakacaktır.
Bebeklerde Kabızlık Neden Olur?
Bebeklerde kabızlık neden olur sorusunun cevabından önce kabızlığın ne demek olduğunu açıklayalım. Kabızlık, katı olan gaitanın zorlukla ve seyrek bir şekilde dışkılanmasına denilmektedir. Seyreklik kişiler arasında değişmektedir. Ancak genelde bebeklerde günde iki defa dışkılama ya da iki günde bir defa dışkılama normal olarak kabul edilmektedir.
Sadece anne sütü alan bebeklerde günlük dışkılama sayısı daha fazla olabilmektedir. Kabızlık genelde bebeklerde ve çocuklarda çok sık görülen bir sorundur. Bebeklerde karın ağrısına ve huysuzluğa neden olduğu için aileler bebeklerde kabızlık tedavisine büyük önem vermektedirler. Bebeklerde görülen kabızlığın temel nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Anne sütü ile beslenen bebeklerin annelerinin kabız olması
- Mamanın değiştirilmesi
- Katı gıdalara geçilmesi
- Emekleme ya da diş çıkarma dönemlerinde yanlış beslenme
- Bebeklerde kullanılan demir ilaçları
- İnek sütü verilmesi
- Yeteri kadar sıvı alınmaması
- Doğuştan olan anatomik bozukluklar
- Mide-barsak hastalıkları
- Bağırsakta kas ve sinir bozuklukları
- Sinir sistemi bozuklukları
- Dengesiz ve yetersiz beslenme
- Potasyum azlığı
- Kalsiyum yüksekliği
- B12 eksikliği
Yukarıda sıralanan bebeklerde kabızlık nedenleri birçok bebekte ağrıya ve kasılmalara sebep olabilmektedir. Bebeğinizde kabızlık olduğunu fark ettiğinizde doktorunuzla görüşerek nasıl hareket etmeniz gerektiği konusunda bilgiler alabilirsiniz. Kabızlık için doktora gitmeniz gerek kalmadan evde bebeğinizin kabızlığını giderebilirsiniz. Ancak uzun süren kabızlık durumunda mutlaka doktora gitmelisiniz.
Bebeklerde Kabızlık Belirtileri Nelerdir?
Anneler bebeklerde kabızlık belirtileri nelerdir bildikleri zaman kabızlığın tedavi süreci daha kısa olmaktadır. Çünkü kabızlık olduğu fark edildiği anda hemen tedaviye başlanarak sorun giderilmektedir. Bebeklerde kabızlık olduğunu gösteren bazı temel belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Dışkının sert olması
- Bebeğin dışkıyı yaparken zorlanması
- Ağlama nöbetleri
- Uykusuzluk
- Huysuzluk
- Sinirlilik
- Karın ağrısı
- Makat bölgesinde çatlaklar
- Karında şişlik
- Kile benzeyen dışkı yapısı
- İştahsızlık
- Topaklar halinde dışkılama
Yukarıda sıralanan maddeler, bebeklerde kabızlık olduğunu gösteren en temel belirtilerdir. Bu belirtilerden birkaçını bebeğinizde gözlemlediğinizde kabızlık varlığından şüphelenerek gerekli yöntemleri uygulamalınız. Bu aşamada çocuk doktorunuza da bilgi vererek ne yapmanız gerektiği konusunda doktorunuzdan tavsiyeler alabilirsiniz.
Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir?
Bebeklerinin kabızlık nedeniyle sıkıntılar yaşadığını gören anne-babalar, çaresizce bebeklerde kabızlığa ne iyi gelir araştırmaktadırlar. Bebeklerde kabızlık için öncelikle beslenme düzeni değiştirilmelidir. Bebeği kabız yapacak besinler yerine kabızlığı gideren besinlerin verilmesi önerilmektedir. Bebeklerde kabızlık sorununa iyi gelecek bazı yöntemler şunlardır:
Egzersizler: Kabız bebeklerde yapılacak olan egzersizler bağırsak hareketlerini hızlandırmaktadır. Özellikle de yürümeyen ya da emekleyen bebeklerde düzenli olarak egzersizler yapılmalıdır. Bebek sırt üstü yatırılarak bacakları yavaşça karnına doğru itilmelidir. Ayrıca bacaklarına bisiklet sürme hareketi yaptırılmalıdır. Bu egzersizler bebeklerde kabızlık problemine iyi gelir.
Ilık Duş: Kabızlık sorunu olan bebeklere ılık duş iyi gelecektir. Ilık duş sayesinde karın kasları gevşeyerek ağrının ve gerginliğin azaltılması sağlanır.
Sıvı Alımının Artırılması: Kabızlık dönemlerinde bol sıvı alımına dikkat edilmelidir. Sadece anne sütü alan bebeklere sütün içerisindeki su yeterli olmaktadır. Bu nedenle ekstra bir sıvı verilmesine gerek yoktur. Ancak 6 aydan büyük ve ek gıdaya başlamış olan bebeğe bol su verilmelidir.
Masaj: Karna yapılan masaj ile karın kasları gevşeyerek ağrıyı azaltacaktır. Bebeklerin midelerine parmak uçlarınız ile saat yönünde dairesel hareketler ile masaj yapabilirsiniz.
Bebeklerde Kabızlık Tedavisi
Bebeğinizin diyetindeki (veya kendi diyetinizdeki) bazı besinleri değiştirmek bebeklerde kabızlık problemine kesinlikle yardımcı olacaktır, ancak yardımcı olmazsa kullanabileceğiniz başka teknikler de vardır. Bu tekniklerin birçoğunu evde yapabilirsiniz ancak daha önce kullanmadıysanız doktorunuza danışmalısınız. Doktorunuz size özel talimatlar sunmak isteyecektir.
Bebeklerde kabızlık tedavileri şunları içerir:
Gliserin fitil
Bebeklerde kabızlık sorunu için gliserin fitil hızlı çözüm sunar. Bebeğiniz daha önce sert dışkı sebebiyle anal yırtılma belirtileri (dışkıda parlak kırmızı kan) varsa, gliserin fitili bağırsak hareketini hızlandırarak dışkıyı vücuttan çıkarmak için yardımcı olabilir. Bu fitiller eczanelerden satın alınabilir ve evde kullanılabilir. Bebeğiniz 2 yaşından büyükse paket üzerindeki talimatları izleyin veya çocuğunuz 2 yaşından küçükse kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Müshil
6 aydan büyük bebekler için reçetesiz satılan laksatifler, diğer teknikler işe yaramadığında bebeklerde kabızlık sorununu gidermeye yardımcı olabilir. Malt-arpa özünden (Maltsupex) veya psilyum tozundan yapılan müshiller (Metamucil) bebeğinizin dışkısını yumuşatabilir, ancak bebekler için önerilmez. 1 yaşından küçük bebekler için önerilmez. Bebeğinize herhangi bir müshil vermeden önce doktorunuzla konuşun.
Bebeklerde Ateş Neden Olur?
Bebeklerde ateş kabızlık kadar sık görülen bir durumdur. Anne ve babaların en fazla korktukları durumların başında ateş gelmektedir. Vücuda giren virüslere ve mikroplara karşı vücudun savunma mekanizması olan ateş sanıldığı kadar kötü bir durum değildir. Ancak ateşin sürekli takip edilmesi ve kontrol altında tutulması çok önemlidir.
Bebeklerde 3-5 gün kadar süren kısa süreli ateşin nedeni genelde üst-alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Bununla beraber ishal ve kusma ile ortaya çıkan enfeksiyonlar ve idrar yolu enfeksiyonları ateşin yükselmesine neden olabilmektedir. Bunlardan başka orta kulak iltihabı da ateşe neden olabilmektedir. Zatürree, menenjit, diş çıkarma gibi durumlarda ateşin nedenleri arasında sayılabilir. Ateşli olan bebeklerde, ateş belirli bir seviyenin üstüne çıkana kadar doktora gitmenize gerek yoktur. Ancak belirtilen sınırın üstüne çıkan ateşlerde, çocuğun havale geçirme riskine karşı mutlaka hastaneye gidilmelidir.
Bebeklerde Ateş Nasıl Düşürülür?
Anne-babalar bebeklerde ateş nasıl düşürülür konusunu çok merak etmektedirler. Anne ve babaları en çok korkutan ateş durumunda öncelikle sakin kalınmalıdır. Panik yapıldığı zaman bu panik halini bebekte hissederek huzursuzlaşmaktadır. Bebeklerde ateş düşürmek için izlenebilecek bazı yollar şu şekilde sıralanabilir:
- Ateşli bebeğe rahat giysiler giydirilmelidir.
- Bebeğin üstündeki kalın giysiler çıkarılmalıdır.
- Bol su içmesine önem verilmelidir.
- Soğuk bez yardımı ile bebeğin koltuk altı ve ayak tabanına soğuk kompres uygulanmalıdır.
- Oda sıcaklığı azaltılmalıdır.
- Bebeğe temiz hava aldırılmalıdır.
- Hafif ılık su ile bebek duş aldırılmalıdır.
- Düşmeyen ateşte ateş düşürücü kullanılmalıdır.
Yukarıda sıralanan yöntemler ateşi kontrol altında tutmaya yardımcı olacaktır. Ancak bütün bu yöntemlere rağmen bebeğin ateşi düşmüyorsa mutlaka bir hastaneye gidilmelidir. Hastanede bebeğin durumuna ve ateşin sebebine göre gerekli tedavi uygulanacaktır.
Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?
Bebeklerde her ateş durumunda telaşa kapılmaya gerek yoktur. Bebeklerde ateş kaç olmalı öğrendiğiniz zaman ne zaman nasıl müdahale etmeniz gerektiğini de öğrenirsiniz. Bebeklerde normal kabul edilen ateş 36,4 C’dir. 38 C ve üzeri yüksek ateş olarak değerlendirilmektedir. 14 günden az süren ateşe akut ateş, 14 günden fazla süren ateşe ise kronik ateş denir.
Bebeklerde İshal Neden Olur?
Bebeklerde ishal tehlikeli olabilecek bir durumdur. Özellikle yeni doğan bebeklerde sıvı kaybına neden olacağı için ishalin önemsenmesi gerekmektedir. Sindirim kanalındaki sıvının bozulması nedeniyle dışkının sulu olmasına ishal denilmektedir. İshal sorunu özellikle yeterli şekilde beslenemeyen bebeklerde daha sık görülmektedir. Bunun dışında ishale neden olan etmenler şunlardır:
- Beslenme bozuklukları
- Alerjik etkenler
- Antibiyotik kullanılması
- Bağırsak enfeksiyonları
- Soğuk algınlığı
- Besin zehirlenmeleri
Bebeklerde İshal Nasıl Geçer?
6 ayını doldurmuş bebeklerde ishal için doğal yoğurt kullanılması önerilmektedir. Probiyotik etkisi bulunan yoğurt sayesinde ishal azalacaktır. Bununla beraber bebeklere pirinç unu maması ve çorba verilebilir. Muz ile elma ishale en çok iyi gelen meyvelerdir. Bebeklere bu meyveler püre halinde verilebilir. Sebzeler arasından da patates ishale iyi gelmektedir. Bütün bunlara rağmen bebeklerde ishal geçmiyorsa mutlaka doktora gidilmelidir. Doktorlar ishalin nedenini bularak gerekirse antibiyotik tedavisine başlamaktadırlar.
Bebeklerde İshale Ne İyi Gelir?
Bebeklerde ishale ne iyi gelir öğrenerek ishali doktora gitmeden de durdurabilirsiniz. Ancak ishal sıvı kaybına yol açacağı için geçmeyen ishalde mutlaka doktora gitmeniz önerilmektedir. İshal durumunda lifli gıdalarla beslenmeye dikkat edilmelidir. Elma, havuç, muz, pirinç suyu, pirinç lapası, patates püresi, patates haşlaması, ayran ve yoğurt ishale iyi gelen besinlerdir. Bebeğiniz 6 aydan büyük ve bu besinlere alerjisi yok ise düzenli olarak sayılan besinleri yedirebilirsiniz.
Bebeklerde Sarılık Neden Olur?
Bebeklerde sarılık pek çok kez karşılaşılan sorunlardan biridir. Yeni doğan bebeklerde çok sık görülen sarılık, bebeğin kanında bilirubin değerinin normalden fazla olması ile ortaya çıkmaktadır. Yeni doğan bebeklerin %60’ında görülen sarılığın tedavisi mümkündür. Sarılığın görülmesi yeni doğan bebeklerde normal kabul edilirken, sarılığa neden olabilecek etmenler şunlardır:
- Enzim eksikliği
- İç kanama
- Bakteriyel veya viral enfeksiyonlar
- Sepsis (Bebeğin kanında enfeksiyon)
- Anne kan grubu ile bebek kan grubu arasındaki uyuşmazlık
- Karaciğer bozukluğu
Bebeklerde Sarılık Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde sarılık genelde dışarıdan bakıldığında anlaşılmaktadır. Yeni doğan ve sarılık olan bebeklerin burun çevrelerinde, göz aklarında ve yüzlerinde sarı renk görülmektedir. Sarılığın ilerlemesi ile beraber sarı renk tüm vücutta görülmektedir. Parmakla hafif bir şekilde burna ya da vücudun bir bölümüne bastırılıp kaldırıldığında sarı renk çok net bir şekilde görülmektedir.
Bebeklerde Sarılık Nasıl Geçer?
Toplumda bebeklerde sarılık nasıl geçer ile ilgili pek çok efsane dolaşmaktadır. Sarılık olan bebeklere sarı örtü örtülmesi, sarılık olan bebeklerin sarı ışıkta uyutulması ve bunun gibi çeşitli yöntemler tamamen yanlıştır. Sarılık 2-3 hafta içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Bu dönemde annelere bebeklerini en az 2 saatte bir emzirmeleri önerilmektedir. Ancak bebeğin kanındaki bilirubin değeri yüksek ise fototerapi yani mavi ışık yöntemi ile sarılık değeri düşürülmektedir. Bu aşamada karar tamamen bebeğin doktoruna bağlıdır.
Bebeklerde İsilik Neden Olur?
Özellikle açık ten rengine sahip bebeklerde isilik sorunu çok sık görülmektedir. Sıcaklık nedeniyle terlemeye bağlı olarak görülebilen isilik, ateşli hastalıklar sonrasında da ortaya çıkabilmektedir. Bebeği çok sık yıkamamak, terli bırakmak gibi nedenler de isiliğe neden olabilmektedir.
Bebeklerde İsilik Nasıl Geçer?
Bebeklerde isilik kısa sürede geçebilen bir sorundur. İsilik görülen bebekleri serin ortamlarda tutmaya özen göstermelisiniz. Bebeği saran kanguru kullanımına ara verilmelidir. Bebeğe ince ve bol kıyafetler giydirilmelidir. Bebek her gün yıkanmalıdır. Her yıkamada sabun kullanmanıza gerek yok. Özellikle sıcak havalarda bir günde 2 kez bebeğinizi yıkayabilirsiniz. Bu yöntemler bebeklerde isilik için etkilidir.
Bebeklerde İsilik Ne İyi Gelir?
Bebeklerde isilik için doğal gül suyu önerilmektedir. Doğal gül suyunu temiz bir beze ya da pamuğa sürerek bebeğin cildini silebilirsiniz. Kaşıntılar için çay ağacı yağından destek alabilirsiniz. İsilik olan bölgelere Hindistan cevizi yağı sürmekte isiliğe iyi gelmektedir.
Bebeklerde Konak Neden Olur?
Doğumdan sonra hızlı bir şekilde büyüyen bebeklerde konak çok sık rastlanan bir durumdur. Konak görülen bebeklerin anneleri bu durumdan kendilerini sorumlu tutabilirler. Ancak konak hijyene bağlı olarak görülen bir durum değildir. Saç derisindeki pullanma anlamına gelen konak, bebeğin hızlı çalışmaya başlayan yağ bezeleri nedeniyle görülmektedir.
Bebeklerde Konak Belirtileri Neler?
Bebeklerde konak yaygın olarak görülmektedir. Yeni anneler bebeklerde konak belirtileri neler bilmediği için konağı daha ciddi bir hastalık olarak düşünebilirler. Konak olan bebeklerin saç derilerinde kırmızı ve pullu döküntü görülür. Bu döküntü kulak arkasında, alında ve kaşlarda da görülebilmektedir.
Bebeklerde Konak Nasıl Temizlenir?
Konağın hızlı bir şekilde geçmesi için temizlenmesi gerekmektedir. Temizleme esnasında bebeğin canı yanmaz. Bu nedenle korkmamalısınız. Konağı temizlemek için özel olarak üretilen kremler ya da bebek yağlarını kullanabilirsiniz. Yağ ile bebeğin saçlarına ve konak olan yerlerine masaj yaptıktan sonra özel konak tarağı ile bebeğin saçlarını taramalı ve sonrasında bebeği yıkamalısınız.
Bebeklerde Kabızlık Hakkında Bilmeniz Gerekenler
- Bebeklerde göz kayması nasıl anlaşılır, egzersizleri neler?
- Bebeklerde diş çıkarma ishali ne kadar sürer?
- Yeni doğan bebeklerde ve yetişkinlerde gaz sancısına ne iyi gelir?
