Ana SayfaSağlıkMeğerse yanlış yapıyormuşuz! Çay demlerken zehirlenmeyin..

Meğerse yanlış yapıyormuşuz! Çay demlerken zehirlenmeyin..

Yüksek ısıya maruz kalan çayın insan sağlığı üzerinde kansere varabilecek kadar ciddi zararlara yol açtığını belirten Prof. Dr. Bekir Bükün, vatandaşlara çay demlerken dikkat etmeleri gereken uyarılarda bulundu. Pekiyi doğru çay nasıl demlenir? İşte detaylar.

İçerikleri

Yüksek ısıya maruz kalan çayın insan sağlığı üzerinde kansere varabilecek kadar ciddi zararlara yol açtığını belirtildi. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Bekir Bükün, çayın içerisinde tein ve tanenler içeren bir bitki olduğuna dikkat çekerek, bu tein ve tanenlerin bitkilerin kendilerini korumak amacıyla salgılamış oldukları bileşikler olduğunu ifade etti.

Çayın uygun bir yöntemle pişirilmemesinin bu bileşikleri aktifleştirdiğine işaret eden Bükün, bu durumunda kansere varabilecek zararlar oluşturacak olumsuz durumlara yol açtığını vurguladı. Bükün, bunun önüne geçebilmek için çayı demlerken bu bileşiklerin aktif hale gelmesini engelleyecek ısı derecesinde tutulması gerektiğini kaydetti.

Acı İse İçmeyin!

Vatandaşların kafe veya çay ocakları gibi yerlerde çay içerken, çayın yüksek ısıya maruz kalıp kalmadığını tadından anlayabileceğine de işaret eden Prof. Bükün, “Normalde çayı içtiğimiz zaman ağırda hoş bir tat bıraktığını hepimiz bilmekteyiz. Bayat çayların ya da tanenlerin aktif hale geldiği çaylar ağızda acı bir tat bırakır. Çay içerken mutlak suretle taze demlenmiş olmasına da dikkat etmeliyiz” dedi.

Üst Demliğe Çay Koyduktan Sonra

Tanenlerin aktif hale gelmemesi için çayın mutlak suretle kaynatılmadan sadece sıcak su ile demlenmesi gerektiğini anlatan Bükün, “Çokça yapılan bir yanlış var. Genelde üstteki demliğe kuru çayı bırakıp, alttaki demlikte suyu kaynatıyoruz. Bu çok yanlış bir durum ve yapılmamalı.

Eğer yapılacaksa da kuru çayı bıraktığımız demliğe biraz soğuk su ilave etmeliyiz. Daha sonra alttaki çaydanlıktaki su kaynayınca çayın üzerine ilave etmeliyiz. Kesinlikle de çayı fokurdayacak derecede kaynatmamalıyız. Yoksa çayımızı sağlığımıza zararlı hale getirmiş oluruz” diye konuştu.

En iyi Çay Nasıl Demlenir?
En iyi Çay Nasıl Demlenir?

En iyi Çay Nasıl Demlenir?

Çayın dem kalitesi sadece çayın kalitesiyle değil, aynı zamanda demleme şekline de bağlıdır. Başka bir deyişle, elimizdeki çay kaliteli bile olsa, yanlış demlenirse iyi dem vermez.

İyi çay demlemek için önemli olan çay demleme yönteminden ziyade, püf noktalarına dikkat etmek ve uygulamak. Aşağıda kullanabileceğimiz 2 farklı yöntemi bulabilirsiniz

Birinci yöntem:

Çaydanlıktaki su kaynatılırken içi boş demliği de çaydanlığın üzerine koyarak ısıtın. Su kaynadıktan sonra ocağın altını kapatın ya da çaydanlığı ateşten uzaklaştırın. Suyun kaynaması oksijen kaybına sebep olduğu için uzun süre kaynamış suyla çay demlenmesi tavsiye edilmez. Yani, suyu en fazla 10 saniye kaynatmalısınız.

Su kaynadıktan sonra çaydanlığı ateşten alıp 3-4 dk bekletin ve suyun ısının 75-85 derece seviyelerine düşmesini bekleyin.

Elimizde ısıölçer olmadığına göre, suyun 75-85 dereceye düştüğünü nasıl anlarız? Su kaynadıktan sonra fokurdaması tamamen bitmeli, 1-2 dakika beklemeli, ideal demleme ısısına ulaştık demektir.

Su ısısının düşürülmesi iyi çay demlemenin püf noktalarından biridir. Çünkü kaynayan suyla çay demlendiğinde çay haşlanır ve aromasını kaybetmesine sebep olur. Bir kez daha hatırlatalım, çaydanlıktaki su 10 saniyeden fazla kaynayıp fokurdamamalıdır, yoksa gereğinden fazla oksijen kaybeder.

Kaynayarak oksijen kaybına uğramış suya tekrar oksijen kazandırmak için güzel bir yöntem mevcut: Çayı demlerken suyu yüksek mesafeden hava ile temas sağlayarak çayın üzerine dökün. Ayrıca hâlâ sıcak olan suyu demliğin tek bir noktasından (üzerinde gezdirmeden) dökerek demleyin, böylece çayın haşlanmasını engellemiş olursunuz. Çayı demledikten sonra demliği çaydanlığın üzerine oturtun ve kısık ateşte 12-15 dakika bekleyin.

Diğer püf nokta, çayın demlenme süresince (12-15 dakika boyunca) aynı ısıda kalması, (yani 75-85 derece). Demlikteki ısının yükselmemesi ya da azalmaması gerekiyor. Bu sebeple çayı demlerken ocağın altı iyice kısılmalıdır, tıpkı mum ateşi gibi. Hatta çaydanlıkla demliğin arasına bir bez, kapak vb. koyulursa çaydanlıktaki ısının demliğe geçmesi engellenir. Demlik sıcak olacak ama kızgın olmayacak.

İkinci yöntem:

Çay demlerken kullanılan diğer bir yöntemse, demleme esnasında, önce kaynatılıp biraz soğutulmuş suyun (75-85 derece), demliğe dökülmesi ve ardından kullanılacak miktardaki çayın demlikteki bu suyun içine konmasıdır.

Her iki yöntem de aslında ayını amaca hizmet ediyor, çayı yakmadan demlemek. Çayla ilgili birçoğumuzun bilmediği ya da önemsemediği diğer bir konuysa, tüketim alışkanlığıyla ilgili. Çay tamamen doğal bir ürün olduğu için, demlendikten sonra 20-25 dakika içinde mutlaka tüketilmelidir. 20-25 dakika sonra çay bayatlar, tadı acılaşır ve rengi koyulaşır. Bunu engellemenin bir yolu var: Demlik içinde filtre kâğıdı ya da demleme süzgeci kullanılabilir. Bunlardan biriyle çay demlenirse, çay demlendikten 20 dk sonra filtre kâğıdı ya da demlik süzgeci demliğin içinden alınarak çayın ömrü uzatılabilir.

Meğerse yanlış yapıyormuşuz! Çay demlerken zehirlenmeyin..