5 Aralık 2024 Perşembe
Ana SayfaSağlıkHastalık BelirtileriŞarbon hastalığı nedir? Belirtileri, nedenleri, tedavisi ve korunma yöntemleri

Şarbon hastalığı nedir? Belirtileri, nedenleri, tedavisi ve korunma yöntemleri

Son günlerde gündeme gelen ve ölümcül olabilen şarbon hastalığı korkutmaya devam ediyor. Peki şarbon nedir belirtileri ve korunma yolları nelerdir?

İçerikleri

Şarbon hastalığı genellikle keçi, sığır ve koyun gibi otçul hayvanlar aracılığıyla insan derisine bulaşan bakteriyel ve son derece tehlikeli bir hastalıktır. Hayvandan insan derisine bulaşması durumunda vücudun tamamına yayılabilen yaralar ortaya çıkabilmektedir. Eğer hastalık solunum yoluyla bulaştıysa durum ölümcül bir hal alabilir. Hastalığa sebep olan ise, Antraks Basili adındaki bir bakteridir.

Şarbon Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Şarbon hastalığı, Antraks Basili adlı bakterinin nasıl bulaştığına göre farklı belirtiler vermektedir. Genellikle hayvancılık sektöründe çalışan kişilerde görülen bu hastalık deri yoluyla bulaştığında, ilk etapta sinek ısırması gibi hafif kızarıklık belirtileri vermektedir. Deride oluşan ufak kızarıklıklar sırasıyla kabarcık ve baloncuk halini almaktadır. Bunun ardından da baloncuklar koyu renkli lekelere dönüşmektedir.

Eğer bakterinin bulunduğu bir et ürünü tüketilmişse, bu durumda bağırsak şarbonu oluşmakta ve farklı belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bağırsak şarbonu kanlı dışkı, kanlı kusma ve mide bulantısı gibi belirtiler göstermektedir. Bağırsak şarbonu, şarbon hastalığı türleri içinde en tehlikeli ve öldürücü olanıdır.

Akciğer şarbonu adı verilen ve solunum yoluyla vücuda girip akciğere yerleşen şarbon türü ilk bir hafta boyunca belirti vermemektedir. Sonrasında ortaya çıkan belirtilerin nedeni çoğunlukla soğuk algınlığıdır. Böylelikle hastanın lenf bezlerinde şişme ve nefes almada güçlük gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Şarbon Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Şarbon hastalığı, insandan insana geçen hastalıklardan biri değildir. Bu da hastalığın oluşma nedenini farklı bir şekilde ele almak gerektiğini gösterir. Şarbon hastalığı nedenlerinin en bilineni şarbonlu hayvanlarla temas etmektir. Bu bakterinin bulunduğu hayvanların kesiminde rol oynamak ve sonrasında etini tüketmek, şarbon hastalığına neden olmaktadır. Ayrıca hastalığın görülebildiği ülkelerden büyükbaş hayvan temin etmek, otçul hayvanların tüyleri ve derileri ile temasta bulunmakta, bu hastalığın oluşumuna temel hazırlamaktadır.

Şarbon Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Şarbon hastalığı erken teşhisin büyük önem taşıdığı bir hastalıktır. Teşhisin gecikmesi ve tedavinin geç başlaması ölümcül sonuçlar doğurabilir. Hastalık ile ilgili kesin tanı klinik belirtilerle konulmamaktadır. Klinik belirtilere ek olarak, serolojik ve bakteriyolojik testlerin yapılması çok önemlidir. Şarbon hastalığı erken teşhis edilmişse, kristal penisilin ve antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır. Ancak akciğer şarbonu söz konusu ise, uygulanacak tedavide antibiyotiklerin dozu oldukça yüksektir.

Deri şarbonu teşhisi konulduğunda ise, cerrahi bir müdahale söz konusu olmamaktadır. Bunun yerine kişi kontrol altında tutulur ve oluşan yaraların üzerine pansuman tedavisi uygulanır.

Şarbondan Nasıl Korunulur?

  • Hayvancılık sürülerinde şarbonun kontrolü, insanlara yayılmasının önlenmesi için gereklidir. Şarbondan ölmekte olan hayvanlar genellikle ölmeden önce kısa bir hastalık süresi ile aniden ölürler. Yasa gereği, bir hayvanda şarbondan şüphelenen bir çiftçi derhal bir veteriner memurunu bilgilendirmelidir. Eğer şarbondan şüphelenilirse, çiftlik izole edilecek ve sürüleri aşılanacak ve ölü hayvan, uygun şekilde bertaraf edilecek ve böylece toprağın kirlenmesi en aza indirilecektir.
  • Hayvancılıkta kullanılmak üzere şarbon aşıları bulunmaktadır, ancak şu anda insanlarda kullanılmak üzere kayıtlı değildir. Biyolojik silahlara maruz kalma riski taşıdığı düşünülen askeri personelin korunması için kullanılmıştır.
  • İşleme tesislerini, yün ve post işleyen fabrikaları kapsayan güvenlik yönetmeliklerine uyulmalıdır. İşçiler ayrıca koruyucu kıyafet giymelidir.