İltihap hafife alınmamalıdır çünkü ilgilenilmediği takdirde uzun dönemde ortaya ciddi sorunlar çıkmasına yol açabilir. Kronik iltihap siroz hastalığı ya da eklem iltihabında olduğu gibi vücudun bir bölgesini etkileyebilir. Ya da çölyak hastalığında olduğu gibi iltihabın vücudun tümünü etkilemesi de söz konusu olabilir.
Vücutta İltihap Olduğunu Gösteren Belirtileri Neler?
Vücuttaki iltihap belirtileri;
- Yüksek ateş
- Halsizlik
- Vücudun çeşitli yerlerinde ağrı
- Baş ağrısı
- İştahsızlık
- Kaslarda sertleşme
- Alerji
- Ciltte kızarıklık, kaşıntı ve sıcak hissetme
- Eklem ağrısı ve eklemlerde şişlik
Vücutta iltihap oluşumuna yol açan pek çok farklı etken vardır. Bitkisel açıdan iltihap; hücreler zarar gördüğünde veya vücutta zarara yol açacak virüs, bakteri, kimyasal madde ya da bir darbe gibi tehlike söz konusu olduğunda ortaya çıkan kimyasal tepkilerdir. İltihabı genel hatlarıyla anladıktan sonra şimdi iltihapla savaştığı bilinen bitkilerden en popüler olanları hangileri, bir göz atalım.
Vücuttaki İltihabı Yok Eden Bitkiler
Zeytinyağı
Zeytinyağı içeriğinde bulunan yararlı bileşenleri sayesinde vücuttan iltihabı atmakta çok etkili yağlardandır. “Current Pharmaceutical Design” isimli tıp dergisinde yayınlanan 2011 tarihli bir araştırmaya göre; oleocanthal denilen ve saf sızma zeytinyağında bulunan fenollü isimli kimyasal bileşiğin vücutta iltihaba neden olan COX-1 ve COX-2 enzimlerinin üretimini engellediği tespit edilmiştir. Gerçek etkisinden yaralanmak için doğal sızma zeytinyağını tercih edin. Zeytinyağı ayrıca, dejeneratif eklem hastalıkları veya diyabet gibi iltihabı tetikleyecek hastalıkların riskini azaltabilir. Bunun için yiyeceklerinizi pişirmede ve salatalarınızda zeytinyağı kullanmalısınız.Harici kullanımlarda da (masaj, peeling, yüz maskeleri), deri altına nüfus ederek eklem ağrıları ve iltihabı giderir, ölü hücrelerden arındırarak daha sağlıklı bir cilde sahip olmanızı sağlar.
Zencefil
Zencefil, anti-inflamatuar yani iltihap gideri özelliklere sahip olan gingerol olarak bilinen bir bileşim içerir. “Journal of Medicinal Food” tıp dergisinde yayınlanan 2005 tarihli bir araştırmaya göre, zencefil kullanımı iltihap oluşumunu engelliyor veya oluşan iltihabın giderilmesini sağlıyor.Düzenli olarak tüketildiğinde, yaşlılığa bağlı eklem ağrıları ve romatizmal ağrıların, giderilmesini ve şişliklerin inmesini sağlıyor. Zencefili aktarlardan toz halinde veya kök şeklinde satın alabilirsiniz. Her ikisinden de çay yapabilirsiniz. Kök olanını salatalarınıza yemeklerinize rendeleyip tüketebilirsiniz. Daha etkili bir yöntem ise zencefil kapsüllerini eczaneler veya internet sitelerinden alarak hap şeklinde yutmaktır. Zencefilin kanı sulandırdığını bilerek kullanın, farklı bir rahatsızlığınız varsa kullanmadan önce doktorunuza danışın.
Cayenne Biberi
Cayenne biberinin içerdiği kapsaisin adlı madde, özellikle artrit ve diğer iltihabi hastalıklarla ilgili olduğu bilinen COX-2 adlı enzimi bloke eder.
Ispanak
Bu koyu yapraklı yeşil sebze , iltihaplanmayı azaltmanın yanı sıra iltihap oluşumunu önlemeye de yardımcı olabilir. Ispanak iltihabı azaltan antioksidanlar ve E vitamini olarak çalışan karotenoidlere sahiptir. Bu bileşenler vücudu sitokinlerden korur. Bunu yanında ıspanakta bulunan alfa-linolenik asit (ALA) , ağrı ve iltihaplanmayı azaltıcı görev üstlenir. Ispanağı yemek olarak tüketebileceğiniz gibi sıkarak suyunuda içebilirsiniz.
Zerdeçal
Hindistan mutfağının vazgeçilmezlerinden olan bu bitki vücuttaki iltihaplanma ve ödemin atılmasında etkili bir yardımcımızdır. İçeriğindeki etkin madde olan curcumin iltihap önleyici doğal bir antioksidandır. Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Dergisinde 2003 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, araştırmacılar zerdeçalda bulunan curcumin ile ilgili birçok araştırmayı gözden geçirdiler ve bu maddenin iltihaplanmada rol oynayan bir dizi farklı molekülü engellediğini tespit ettiler. Zerdeçal eklem iltihapları, kas burkulmaları ve diğer yaralanmaların hızlı onarılmasında etkilidir. 1 çay kaşığı zerdeçal tozunu, 1-2 bardak su ile karıştırın ve kaynatın. Birkaç hafta boyunca günde iki kez için. Ayrıca 1 çay kaşığı zerdeçal tozunu, 1 bardak sıcak süt ile karıştırıp günde bir kez içebilirsiniz. Zerdeçal, kapsül formatında da satılmaktadır.
Fesleğen
İltihapla savaşta öne çıkan bitkilerden biri de fesleğendir. Öjenol adlı bileşeni hem bu bitkiye kendine has tat ve kokuyu verir hem de iltihap giderici özellikler taşır.
Somon
Somon benzeri soğuk su balıkları, eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) gibi omega-3 yağ asitleri bakımından zengindirler ve bu da vücuttaki enfeksiyon ve iltihapların giderilmesine yardımcı olur. Çalışmalar, bu yağ asitlerinin vücuttaki sitokin seviyesini düşürmede kilit bir rol oynadığını gösteriyor. Sitokinlerin, iltihap oluşumunda etkili bir rol aldıkları bilinmektedir. Bu etkilerinden faydalanmak için, aşırı pişirilmesinin sağlıklı yağları yok edebileceği için ızgara, fırınlanmış veya kavrulmuş somon yemekleri yiyin. Amerikan Kalp Derneği haftada 2 veya 3 kez somon yemeyi öneriyor. Balık yemeği sevmeyenler için balık yağı ve hapları da alternatif olarak düşünülebilir.
Ak Söğüt Kabuğu
Ak söğüt kabuğunda bulunan salisin adlı madde, Aspirin ile benzer özellikler gösterir. Hatta ak söğüt kabuğunun ağrı kesici ve iltihap giderici özelliklerinin Aspirine göre daha uzun süreli olduğu söylenir.
Oregano
Oreganonun içerdiği polifenol ve bioflavanoid maddeler, vücuda zarar veren serbest radikallerle savaşan bileşenlerdir. Hücrelerinizde ne kadar az serbest radikal hareketi varsa iltihap da o kadar az olacaktır.
Sarımsak
Journal of Medicinal Food tıp dergisinde yayınlanan 2012’de yapılan bir araştırma, sarımsakta bulunan birkaç bileşiğin anti-inflamatuar yani iltihap giderici etkiye sahip olduğunu tespit etti. Başka bir araştırma, sarımsakta bulunan dört farklı sülfür içeren bileşiğin, iltihaba yol açan etkilerin önlenmesinde yardımcı olduğunu ortaya koymuştur. Kokusundan dolayı genelde kaçındığımız sarımsağı, küçük dilimler haline getirip su ile birlikte hap gibi yutabilir, yemeklerinize katabilir veya kapsül haline getirilmiş olanlardan satın alabilirsiniz. Ayrıyetten sarımsak yağını haricen de kullanabilirsiniz. Bu yağ iltihap kurutucu görevi görerek vücudunuzdaki bölgesel iltihabı gidermenizde fayda sağlar.
Isırgan Otu
Isırgan otu toksinleri böbrekler aracılığıyla atmaya yardımcı bitkilerin başında gelir. Bunun yanı sıra ısırgan otunun vücuttaki iltihabi kimyasalları azalttığı ve ağrı dindirmede etkili olduğu düşünülür.
Yaban mersini
Antosiyaninler, hidroksisinnamik asitler, hidroksibenzoik asitler ve flavanoller gibi asitler yaban mersininde bulunur. Bunlar hem antioksidan hem de vücuttaki iltihabı giderici etki sağlarlar. Düzenli olarak yaban mersini tüketimi, artrit gelişme riskini azaltır ve bağırsak enflamasyonuna ve ülseratif kolitlere karşı koruma sağlar. Bu faydalı meyveyi gerek yiyerek gerekse suyunu sıkıp içerek tüketebilirsiniz.
Ceviz
Omega-3 yağ asidi türü açısından yüksek olan cevizde iltihap ile mücadelenizde etkili bir savaşçıdır. Journal of Nutrition’da yayınlanan 2004 tarihli bir araştırmaya göre, günde 50 gr ceviz yiyen kişilerin C-reaktif protein (CRP) gibi vücuttaki iltihap göstergesi maddelerin seviyelerini azalttığı tespit edilmiştir. Yüksek CRP, kalp rahatsızlığına yakalanma riskinizin arttığı anlamına gelir. Düzenli olarak ceviz tüketilmesi, kalp rahatsızlığı ve artrit gibi kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olabilir ve kemik sağlığını güçlendirir.Gece suya 3-4 tane ceviz koyun. Ertesi sabah, aç karnına tüketin. Kahvaltılarınızda balınızın içine doğrayacağınız 2-3 ceviz hem sizi gün boyu zinde tutar hem de vücuttaki iltihap ve toksinleri atmanıza yardımcı olur.