Hamilelik her kadın için oldukça doğal bir süreç olsa da bazı durumlarda hamilelik dönemleri hem anne hem de bebekleri için son derece tehlikeli bir hal alabilmektedir. Riskli gebelik adı verilen bu durum hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak ise anne ve bebeğin sağlığı için büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle riskli gebelik nedir, neden olur ve riskli gebeliklerde yapılması gerekenler gibi konularda en doğru bilgiyi edinmek isteyenlere riskli gebelikle ilgili bazı açıklamalar getirilebilir.
Riskli Gebelik Nedir?
Anneye ait mevcut bir hastalık ya da ilaç kullanımı varken başlayan hamilelik durumu, hamilelik esnasında annede bazı hastalıkların meydana gelmesi ve bebekte sakatlığın ya da hastalığın veya bunların meydana gelme olasılığındaki artışın yaşandığı gebelikler, tıpta riskli gebelik olarak tanımlanabilmektedir.
Yüksek Riskli Gebelik (Perinatoloji) Nedir?
Hamilelik esnasında ya da hamilelik öncesinde anne adayında veya bebekte çıkan sorunların anne veya bebek için hayati tehlike taşıdığı gebeliklere yüksek riskli gebelik adı verilir. Yüksek riskli gebelik nedir sorusuna yanıt olarak verilebilecek bu tanımlamadan sonra yüksek riskli gebeliklerin mutlaka bir perinatoloji uzmanı tarafından düzenli olarak takip edilmeleri gerektiği de söylenebilmektedir. Zira çoğu gebeliklerde ilk başta herhangi bir sorun gözükmemesine rağmen, gebelik dönemi boyunca ne zaman bir sorunun ortaya çıkacağını öngörebilmek ne yazık ki anne adayları için mümkün değildir.
Riskli Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Riskli gebelik belirtileri nelerdir diye merak edenlere bu durumun bir tür hastalık olmamasından ötürü belirtilerinin önceden tespit edilemeyeceği ve yalnızca perinatoloji uzmanları tarafından yapılan muayeneler eşliğinde tanı ve teşhis konulabileceği söylenebilir. Bu nedenle riski gebelik belirtilerinden ziyade riski gebeliğin hangi durumlarda ortaya çıkabileceğini merak edenlere istinaden riskli gebelik neden olur sorusu yanıtlanabilir.
Riskli Gebelik Neden Olur?
- Anne adayı 18 yaşının altında ya da 35 yaşının üstünde ise,
- Anne adayında guatr, şeker, kolajen doku hastalığı, kalp, karaciğer ve damar hastalığı gibi sistemik hastalıklar mevcut ise,
- Anne adayı çok şişman ya da zayıf ise,
- Anne adayı ve baba adayı arasında akrabalık ilişkisi var ise,
- Anne adayı herhangi bir hastalık nedeniyle ilaç kullanıyor ise,
- Anne adayı alkol ya da sigara tüketiyor ise,
- Anne adayında tekrarlayan düşük geçmişi mevcut ise,
Riskli gebeliklerin oluşabileceği söylenebilir. Tüm bunların yanı sıra gebelik esnasında yaşanabilecek bazı durumlar da yine riskli gebeliğe sebep olabilmektedir. Bunlar da,
- Gebelikte şeker hastalığı,
- Hamilelikle başlayan hipertansiyon, toksemi ve eklampsi türevi gebelik zehirlenmeleri,
- Gebelik esnasında vajinal kanama,
- Gebelikte rahim ağzı yetmezliği,
- Gebelik suyunun erken gelmesi,
Şeklindedir. Son olarak anne karnındaki bebekten kaynaklı meydana gelen riskli gebelik nedenleri arasında,
- İkiz ve çoğul hamilelikler
- Bebekte gelişim geriliği
- Bebeğin suyunun beklenenden az ya da fazla olması
- Bebekte kan uyuşmazlığı
- Gibi sorunların yer aldığı söylenebilmektedir.
Riskli Gebelik Takibi Nasıl Olmalıdır?
Riskli gebelik grubunda olan kadınların mutlaka riskli gebelik takibi yaptırmaları gerekmektedir. Bu nedenle hem anne adayı hem de bebeğin sağlığı için zorunlu olan riskli gebelik takibi konusunda yeterince bilgi sahibi olmayanlar için riskli gebelik takibi nasıl olmalıdır sorusu cevaplanabilir. Buna göre risk grubundaki kadınların muhakkak hamile kalmadan önce uzman bir kadın doğum doktoru ile görüşmeleri tavsiye edilmektedir.
Mevcut bir hastalıkları varsa da bu hastalık tedavi edildikten ya da anne adayının değerleri düzenlendikten sonra hamilelik planlarına başlamaları sağlanmalıdır. Bu bağlamda öncelikle ikili tarama, ayrıntılı ultrasonografi, dörtlü tarama ve şeker yükleme testi gibi farklı tarama testleri ile anne adaylarının riskli ya da yüksek riskli gebelik kategorilerine girip girmedikleri tespit edilmelidir. Riskli ya da yüksek riskli gebelik grubunda olmaları halinde ise en az zararla veya yüzde yüz sağlıklı bir şekilde bebek doğurabilmeleri için gereken tüm tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.
Riskli Gebelik İçin Hangi Doktora Gidilmelidir?
Riskli gebelik için hangi doktora gidilmelidir diye merak edenlere pek çok devlet hastanesinde ve özel sağlık kuruluşlarında yer alan perinatoloji bölümlerinde anne adayları ile ilgilenen perinatologların bu konuda tercih edilebilecek tek seçenek oldukları söylenebilmektedir. Riskli gebelikle ilgili özel olarak eğitim alan perinatoloji uzmanları, anne adaylarına gerekli testleri yaparak riskli gebelikte tanı, teşhis ve tedavi uygulamalarını gerçekleştirebilmektedir.
Riskli Gebeliklerde Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Riskli gebelikle ilgili verilen tüm bilgilerden sonra son olarak riskli gebeliklerde yapılması gerekenler nelerdir sorusuna yanıt verilebilir. Buna göre riskli gebeliği kontrol altına alabilmek ve bu süreci olabilecek en sorunsuz şekilde atlatabilmek için:
- Kadın doğum uzmanının hamilelik boyunca yapacağı tüm testler uygulanmalı ve düzenli olarak doktor kontrolünden geçilmelidir.
- Meyve, sebze, süt ürünleri ve protein bakımından zengin bir diyet listesi uygulanmalıdır. Diyet listesinin takibi de yine uzman bir doktor tarafından yapılmalıdır.
- Doktor tarafından önerilen bütün demir ve vitamin ilaçları doktorun reçete ettiği şekilde kullanılmalıdır.
- Sigara içilmemeli ve alkolden kesinlikle uzak durulmalıdır.
- Bebeğin anne karnındaki hareketleri sürekli olarak takip edilmelidir.
- Limonla Yapılan ve Kesin Sonuç Veren Hamilelik Testi
- Gebelikte Beslenme Nasıl Olmalı? Neler Yemeli? Hangi Vitaminlere Dikkat Etmeli?
- Gebelik şekeri (gestasyonel diyabet) nedir? Nasıl belirlenir?
- Gebelik, Gebelik Testleri Ve Sağlıklı Bir Gebelik İçin Öneriler
- Anne ve Bebek İçin Doğum Çantasında Neler Olmalı? Nasıl Hazırlanmalı?