19 Mart 2024 Salı
Ana SayfaSağlıkHamilelikGebelik şekeri (gestasyonel diyabet) nedir? Nasıl belirlenir?

Gebelik şekeri (gestasyonel diyabet) nedir? Nasıl belirlenir?

İçerikleri

Annelik başlı başına zor bir süreçtir. Anne adayları doğacak olan bebeklerinin sağlıklarını düşünürken, bir yandan da kendi sağlıkları ile ilgilenmek zorundadır. Hamileliğin vermiş olduğu gerginliğe, hormonlardaki artışın yarattığı gerginlik de eklenince, gebelik süreci çok sıkıntılı bir hal alabilmektedir.

Annelerin rutin doktor kontrollerinde bazı önemli testler yapılmaktadır. Bu testler sayesinde hem karnınızda büyümekte olan bebişinizin hem de sizin sağlığınız kontrol altında tutulmakta, olası risklere karşı önlem alınabilmektedir. Jinekoloji doktorlarının kontrol ettiği en önemli detaylardan bir tanesi de halk dilinde “Şeker Yükleme ” adı ile bilinen OGTT (Oral Glukoz Tolerans Testi)’ dir. Aileler genellikle, anne adayına içirilmesi gereken şekerin, anneye ve ya bebeğe ne gibi zararları olabileceği konusunda tedirgindir. Bu yazımda paylaşacağım bilgiler, şeker yükleme testi yani OGTT hakkında merak ettiklerinizi öğrenmenize yardımcı olacaktır.

Gebelik şekeri nedir?

Anne adayının hamilelik öncesinde şeker hastalığı yoktur. Gebelik döneminde ise şeker seviyesinde yani kandaki glukoz seviyesinde yükselme meydana gelebilmektedir. Bu da anne adayının gebelik şekeri olduğunun bir göstergesi olmaktadır. Gebelik döneminin 24- 28. haftalarına denk gelen dönemde, annede gebelik şekeri olup olmadığı yapılacak basit bir testle belirlenebilmektedir. Tıpta OGTT (Oral Glukoz Tolerans Testi) adı verilen bu test, halk dilinde “ Şeker Yükleme Testi” adıyla bilinmektedir.

Şeker yükleme testi nasıl yapılır?

Anne adayına gebeliğinin 24-28 . haftaları arasında bu test yapılabilmektedir. Şeker yükleme testi öncesi doktorunuz açlık kanınızı da( Biyokimya) istemiş ise size aç karna kan vermenizi söyleyecektir. Aç karna kanınız alındıktan sonra, eczaneden 50 gr.lık Glukoz almanız istenecektir. Piyasada hazır Glukoz solüsyonları bulunmakla birlikte, suya karıştırarak hazırlamanız gereken toz halinde Glukoz da bulunabilmektedir. Hazır halde bulunan glukoz solüsyonu almak işinizi kolaylaştıracaktır. Açlık kanınızı verdikten sonra sizden almış olduğunuz 50 gr.lık glukozu içmeniz ve içtikten sonra 1 saat bekleyerek tekrar kan vermeye gelmeniz istenecektir. Önemli olan nokta ise glukozu aç karnına içmeniz ve 1 saatlik bekleme sürecinde herhangi bir şey yiyip, içmemeniz gerektiğidir. Yani bu demek oluyor ki glukoz solüsyonu içilecek, başka hiçbir şey yiyip içmeyeceksiniz ve bir saat bekledikten sonra tekrar kan vereceksiniz. Yoksa sonucunuz yanlış çıkacak dolayısıyla yanlış değerlendirilecektir.

OGTT sonucu nasıl değerlendirilir?

Yapılan testinizin sonucunu, gitmiş olduğunuz hastanenin sonuç verme zamanında alıp, doktorunuza göstermeniz gerekmektedir. Çıkan sonuçta, kan glukoz seviyeniz 140 mg/dl’ nin altında ise doktorunuz size gebelik şekerinizin olmadığını söyleyecektir. Fakat kandaki glukoz seviyeniz bu değerin üstünde ise kontrol amaçlı, daha yüksek mg.’ lı bir glukoz solüsyonu ile(doktor isteğine göre 75 mg. ve ya 100 mg. olabilmektedir) testiniz tekrarlanacaktır. Genellikle 100 mg. lık glukoz ile tekrarlanması istenen testte, bu kez 3 saatlik bir süre bekleyerek, her saat başı kan aldırmanız gerekecektir. Bu ne demek oluyor. Yani açlık kanınızı(Biyokimya) verdiniz. 100 mg. lık glukozu aç karnına içtiniz. Hiçbir şey yiyip içmeden bir saat bekleyip kanınızı vereceksiniz, daha sonra yine hiçbir şey yemeden- içmeden bir saat daha bekleyip kanınızı vereceksiniz ve tekrar hiçbir şey yemeden- içmeden kanınızı vereceksiniz. Bu da açlık kanı ile birlikte toplam 4 kez kan vermeniz anlamına gelmektedir. Yani 100 mg.lık glukozu içtikten sonra 3 kez kan vereceksiniz. Son kanı verdikten sonra, istediğinizi yiyebileceksiniz.

100 mg. lık OGTT sonucu, anne adayının gebelik şekeri olup olmadığı kesin olarak belirlenmektedir. Şeker yükleme testleri yapılırken anne adayı aşırı hareket etmekten uzak durmalı, oturup dinlenerek yüklemenin bitmesini beklemelidir. Anne adayında gebelik şekeri çıktığı taktirde doktorunuzun yapacağı ilk şey genellikle, önce diyet vermek yoluyla ( genelde ekmek, pilav, makarna gibi mamulleri yasaklamak gibi) şekerinizin kontrol altına alınıp- alınamadığını kontrol etmek olacaktır (tabii buna sadece doktorunuz kesin karar verir, benim amacım sadece sizleri bilgilendirmektir). Diyete rağmen sonuç alınamayan durumlarda ise ilaç tedavisi gerekli olabilmektedir. Bebeğinizi sağlıkla kucağınıza almanız dileğiyle.