Bebeğinizin yaptığı her yeni hareket sizleri mutlu eder. Büyüdükçe bebeklerin göstermiş oldukları gelişimler aileler için son derece heyecan vericidir. Bebekler genellikle 1-2 yaş arasında yürüme becerisine kavuşur. Emekleme ile başlayan etrafı dolaşma serüvenleri, minik adımlar atmaları ile devam eder.
Aileler genellikle bebeklerinin çabucak yürümesine şahitlik etme konusunda da bir hayli acelecidir. Motor becerisi gelişen bebek emekleme becerisinden yürümeye geçiş yapar. Hareketler ile alakalı olan motor gelişim sayesinde bebeğiniz nesneleri elleri ile kavrayabilmeyi, bağırsaklarını ve idrar sistemini kontrol edebilmeyi, konuşmayı öğrenir. Peki bebeklerin yürüme becerisini öğrenebilmesi adına ailelerin yürüteç kullanmayı tercih etmesi ne kadar doğru? Gelin bu sorunun yanıtını öğrenelim.
Yürüteç aslında iyi bir fikir değil!
Bebekler gelişimleri süresince ne kadar serbest kalırlarsa o kadar hızlı bir ilerleme kaydederler. Bu nedenle bebeğin hareket alanı kısıtlanmamalı ve oyuncakları ile dilediği gibi oynamasına, emeklemesine ve çeşitli hareketler yapmasına müsaade edilmelidir. Bazı aileler 4. aydan itibaren bebeklerine yürüteç alıp onun içinde gezmesini isteyebilirler. Böylece daha hızlı bir şekilde yürümeyi öğreneceğini zannederler. Aslında bu pek de iyi bir fikir değildir. Çünkü rahata alışan bebek kendi çabaları ile hareket etme ve zorlanarak da olsa yürümeye çalışma kabiliyetine daha geç ulaşır.
Bebekler doğal haline bırakıldığında, yürümeye yeltenirken zaman zaman düşer, çömelir, ya da tutunarak sıralama yapar. Tekrar ayaklarının üzerinde sabit kalmaya çalışır ve denge sağlama konusunda ise beceri sahibi olur. Ancak yürüteç kullanımı tüm bu çabaların önüne geçerek bebeğin motor gelişimi açısından olumsuz etki yapar.
- Özellikle çok erken dönemde yürütece koyulan bebekler dik durma konusunda yeteneksizdir. Bu da vücutlarının yığılmış bir vaziyette durmasına neden olur. Skolyoz veya kifoz gibi omurga eğriliği rahatsızlıkları da kaçınılmaz olmaktadır.
- Yürüteç ile evi dolaşan bebek, siz o sırada yanında değilken erişebildiği eşyaları eli ile çekerek üzerine düşürebilir. Bu da çok ciddi yaralanma ve travmalara sebep olur. Araştırmalara göre bebeklerin ilk 1 yılda geçirdiği kazaların ve kafa travmalarının en büyük sorumlusu yürüteçlerdir.
- Yürüme konusuna hazır olmayan bebeklerin ayaklarında deformiteler meydana gelebilir.
- Bebeğiniz yürütecin içindeyken aslında kısıtlanmış olacaktır. Bu da özgürce hareket edebilmesi için tamamen engel sebebidir.
- Bebeklerin henüz kalça yapıları tam olarak gelişmemişken, vücut ağırlıklarını kalçalara yüklemeleri ciddi kalça problemlerine sebep olabilir.
- Ailelerin en büyük yanılgıya düştüğü nokta ise bebeklerinin yürüteç içindeyken gerçekten yürüdüğünü zannetmeleridir. Aslında bebek sadece ayakları ile iteleme hareketi yapar ve tekerlekli olan yürüteç de kolaylıkla hareket eder. Parmak uçları ile yere basma alışkanlığı nedeni ile yürüteci bıraktıktan sonra da aynı şekilde parmak uçları ile basma durumu söz konusu olabilir.
- Yürütece koyulan bebekler annesi ile iletişim kurma ve ilgi konusuna biraz daha uzak kalır ve bazen ebeveynleri yürütece güvenip bebeklerini yalnız bırakabilirler. Psikolojik bakımdan bu durum bebekler için olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Uzmanlar ise yürütecin genel olarak zararlı olduğunu ve eğer kullanılacaksa da 8 aydan önce tercih edilmemesi gerektiğini söylemektedir. Sürekli olmamak kaydı ile günde sadece yarım saat süre ile ve aile gözetiminde bebekler yürütece binebilir.
Peki ya ilk adım arabaları?
Bebekleri kısıtlayan gerek psikolojik gerek fiziksel anlamda zararlı olan yürüteçlerin zararlarından bahsettik. Ancak son yıllarda popüler olan ilk adım arabaları da ”yürüme arkadaşı” adı ile pek çok yerde gözümüze çarpar oldu. Aslında bebeğinizin yürüme sürecine geçişine en iyi şekilde yardım eden ilk adım arabalarını gönül rahatlığı ile tercih edebilirsiniz. Çünkü bu ürünler bebeğinizin tamamen kendi çabaları ile hareket etmesine olanak sağlayan, kazalara sebebiyet vermeyen, hatta gelişimi konusunda da katkılar sağlayan bir tasarıma sahiptir.
Yürüme arkadaşları birçok modelde olabilir. Ancak hepsinin ortak özelliği, bir tutma yerinin olması ve bebeğin bu oyuncakları elleri ile itebilmesidir. Bu sayede bebeğin motor gelişimi de olumlu yönde gelişmiş olur. Hem de kendi çabaları ile yürümeye geçiş dönemini sağlıklı bir şekilde tamamlar. Ayrıca yürüme arkadaşları bebekler için oldukça ilgi çekici ve sevimli ürünlerdir. Çünkü sadece arkadan itilmekle kalmazlar ve üzerlerinde de genelde bir takım melodi çalan tuşlar, resimler ve düğmeler yer alır.
Hem bebek bu düğmelere basarak oyun oynar, hem de her istediğinde ilk adım arabasını iterek ayağa kalkar ve dengesini sağlamaya çalışır. Böylece keyifli bir yürüme serüveni deneyimlemiş olur.
- 0-3 ay, 3-6 ay, 6-12 ay bebek oyuncakları nasıl olmalı?
- Bebek arabası alırken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?