Dünya, rekor seviyede görülen sıcak hava dalgaları ile kavrulurken uzmanlar, havanın çok sıcak olduğu saatlerde insanların dışarı çıkmamasını ve bol sıvı almalarını tavsiye ediyorlar. Aşırı ısınmayla birlikte bayılma riski arttığı gibi vücutta tehlikeli seviyelere varan su kaybı ve ani ölüm vakaları görülebilir. Bu yaz sıcak hava dalgası nedeniyle Kanada’da 800’ü aşkın kişi yaşamını yitirdi.
İnsanların hem kendilerini, hem de sevdiklerini sıcak hava dalgasının etkisinden korumaları için vücutlarının aşırı ısınmasını engelleyecek tedbirleri almaları gerekmektedir.
Aşırı Sıcaklar İnsan Sağlığını Neden Tehdit Ediyor?
Bir kişinin vücudu aşırı ısındığı zaman hızlı bir şekilde soğumadığı zaman vücut ısısı 39,5 derece ya da daha yükseğe çıkabilmektedir.
Bebeklerin ve yetişkinlerin normal vücut ısısı 37 derecenin altında olmalıdır. Vücut ısısı bu derecenin üstüne çıktığı zaman terleme, vücudun hızla soğuması için yeterli olmamaktadır. Vücudun aşırı ısınması neticesinde hastaneye yatarak tedavi görülmesi gerekebilmektedir.
John Hopkins Üniversitesi’nin acil servisinde görev yapmakta olan Doç. Dr. Matthew Levy, “Aşırı sıcak hava dalgalarına karşı vücudun uyum sağlamasında kendisine has bir kabiliyeti vardır. Yine de yüksek risk grubundaki insanların uzun süre sıcak havada kalmaması gerekmektedir. Çünkü vücut bunu telafi edemediği için büyük endişe duyarız.” dedi.
İnsanların pandemi sürecindeki karantina ve tecrit tedbirlerinden dolayı aylarca kapalı ortamlarda daha serin koşullarda yaşamış olmaları da aşırı sıcaklarda yüksek risk grubunda olmaları için yeterlidir.
Uzmanlar Bu Yıl Sıcak Hava Dalgasından Neden Endişe Duyuyor?
Dünya genelinde görülen sıcak hava dalgalarının gittikçe şiddetlendiğine değinen ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi İklim Değerlendirme Direktörü David Easterling, “Her geçen yıl daha da şiddetlenen sıcak hava dalgalarının baş sorumlusu iklim değişikliğidir. İnsanlar fosil yakıtlar tükettiğinden dolayı sera gazı emisyonlarında büyük artış yaşanmaktadır. Atmosfere daha fazla sera gazı salınmasından dolayı dünya daha fazla ısındığından aşırı sıcak hava dalgaları giderek sıklaşmakta ve şiddetlenmektedir. Bu nedenle de insanlar sıcak hava dalgalarından her geçen sene daha fazla etkilenmektedir.” ifadelerine yer verdi.
Aşırı Sıcaklara Karşı Kimler Savunmasız?
Bazı insanların vücutları aşırı sıcak havayı rahat şekilde tolere edebilirken, bazı insanların vücutlarının ise sıcak hava dalgasına karşı savunmasız olduğunu açıklayan ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), “Sıcak hava dalgasına karşı savunmasız grupların başını 65 yaş üstü yetişkinler çekmektedir. 65 yaş üstündeki kişilerin vücutları ani sıcaklık değişimlerine karşı gençler gibi kolay uyum sağlamakta zorlanmaktadır. Park edilen otomobillerin içerisinde bırakılan çocukların yanı sıra evcil hayvanlarda yüksek risk grubunda bulunmaktadır.
Dışarıda çalışmakta olan kişiler, serinlemek ve su içmek için imkanı olmayanlar ve günün en sıcak saatlerinde egzersiz yapmakta olan sporcular da sıcak çarpmasına maruz kalabilmektedir. Kronik rahatsızlığı olanların yanı sıra sokaklarda su bulamayan ve gölgelik alana sığınamayan hayvanlarda yüksek risk altında bulunmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Aşırı Sıcağa Maruz Kalmanın Belirtileri Neler?
Vücudun aşırı sıcak havaya maruz kaldığı zaman 5 rahatsızlığın baş gösterdiğini ifade eden CDC, bu rahatsızlıkları şöyle sıraladı;
Sıcak bitkinliği;
Sıcak bitkinliği görüldüğü zaman vücut aşırı terlemekte, cilt ise soluk, soğuk ve nemli olmaktadır. Ayrıca nabızda hızlanma ve zayıflama, kas krampları, mide bulantısı veya kusma, baş ağrısı, yorgunluk, baş dönmesi ve bayılmada görülen diğer belirtiler arasında yer almaktadır.
Sıcak çarpması;
Vücut ısısının yükselmesi, ciltte ısınma ve kızarıklık, nabızda hızlanma ve nabzın güçlü atması, mide bulantısı, baş ağrısı ve bilinç bulanıklığı sıcak çarpmasının en yaygın belirtileri arasında yer almaktadır.
Güneş yanığı;
Cilt aşırı ısındığı gibi kızarmakta ve ciltte kabarcıklar oluşmaktadır.
Sıcak krampları;
Yoğun egzersiz yapıldığı zamanlarda aşırı terlemeyle kendisini belli eden sıcak krampları, kas ağrısı ya da spazmlarına neden olabilmektedir.
Sıcak döküntüsü;
Ciltte görülen kırmızı küçük kabarcık kümeleriyle kendisini belli etmektedir.
Bu Belirtiler Görüldüğünde Ne Yapılmalı?
Sıcak çarpmasına maruz kalan bir kişiyle karşılaşıldığı zaman vakit kaybetmeden bir uzmanın aranmasını tavsiye eden Dr. Matthew Levy, “Sıcak çarpması hayati tehlike doğuracak kadar tehlikeli boyuta ulaştıysa hasta derhal sıcaktan uzaklaştırılarak serin ve gölge bir alana taşınmalıdır. Böyle bir imkân yoksa da hastanın vücudu soğutulmalıdır. Böyle durumlarda hastanın giysileri suyla ıslatılmalı, gereksiz giysileri çıkarılmalı ve hastanın serinlemesi sağlanmalıdır.” şeklinde konuştu.
Hasta sıcak çarpmasından dolayı bilincini kaybetmemişse hastaya su verilmelidir. Hastanın midesi bulanmıyorsa ve bilinç kaybı yaşamıyorsa su ve tuz kaybını engellemek için içerisine karbonat ve bir çay kaşığı tuz ilave edilen bir litre suyun veya sodanın hastaya içirilmesi Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından önerilmektedir.
Serinlemek İçin Klima Yerine Kullanabileceğiniz 4 Yöntem
- Bu 10 besin ile yaz sıcaklarında vücudunuzun sıvı ihtiyacını karşılayın!
- Yaz sıcaklarında zayıflamak isteyenler için 10 meyve!