Sağlıklı saç derisi için ne yapılmalı? Kafa derimiz gözümüze pek de görünen bir yer olmadığı için, bu bölgeyi kolayca göz ardı edebiliriz. Fakat saç derisini görmezden gelindiğinde, yani gereken saç derisi bakımı uygulanmadığında, sonradan çeşitli problemlerle karşılaşılır.
Her şeyden önce kafa derinizi yüzünün devamı gibi düşünün. Böylece kurumaya, tahriş olmaya ve kaşınmaya ne kadar yatkın olduğunu anlayabilirsiniz. Üstelik hemen herkesin zaman zaman şikayetçi olduğu önemli bir problem de kafa derisinde kepek oluşumudur.
Şimdi bütün bu istenmeyen problemlerden kurtulmanız ve saçınızın sağlıklı bir zeminde gelişebileceği bir ortam yaratmak için neler yapabileceğinize bir bakalım.
Kafa Derisinin Önemi
Saç deriniz vücudunuzu kaplayan diğer deriden biraz daha farklıdır. Saç derisinin üzerinden daha kalın ve uzun saçlar çıkar. Ama incelendiğinde kafa derisinin de vücudun diğer kısımlarındaki cilt ile aynı özelliklere sahip olduğu görülür. Vücudun geri kalanını kaplayan deriden farkı, kafa derisinin biraz daha yoğun olmasıdır. Vücudun geri kalanındaki deri tabakası 3 farklı doku içerirken, kafa derisi 5 farklı doku içerir.
Saçlar kafa derisinde yer alan foliküllerden büyür. Sebum da, her foliküldeki yağ bezleri tarafından üretilir ve saç etrafındaki cildin beslenmesine yardım eder. Saç derisinde üretilen yağ miktarı bireylere göre değişebilir.
Saç derisinin tek işlevi yalnızca saç üretmek değildir. Bunu yanı sıra kafatasının travmalardan ve enfeksiyonlardan korunmasından da sorumludur.
Sağlıklı Saç Derisi Nasıl Görünür?
Sağlıklı saç derisinde kızarıklık ve /veya tahriş olmamalıdır. Birikmiş kepek oluşumuna rastlanmamalıdır. Çok hassas olmamalı ve herhangi bir koku yaymamalıdır.
Eğer kafa derinizde bu sorunlarla karşılaşıyorsanız, kullandığınız bakım ürünlerine verilen geçici alerjik tepki gibi basit bir sorunuz olabildiği gibi, otoimmün rahatsızlık gibi ciddi bir probleminiz de olabilir. Bu nedenle kafa derinizde bir problem hissederseniz, dermatoloğunuzla görüşmelisiniz.
Kafa Derinize Nasıl Bakmalısınız?
Genel olarak cilt bakımı için uyguladığınız rutini, kafa deriniz için de geçerli sayabilirsiniz. Saç derinize iyi bakmanın yolu, saç derinizde bulunan kalıntıların, kirin ve yağın düzeli olarak temizlenmesi ve kafa derisinin nemlendirilmesidir.
Cilt bakımınızda uyguladığınız kurallar saç derisinde de geçerlidir. Sözgelimi kafa deriniz kuru olma eğiliminde ise sert bir şekilde ovalamayın. Saç derisi bakımında genel kural, burada bulunan kalıntıların şampuanla temizlenmesidir. Güzellik uzmanları kafa derinizde biriken döküntüleri gevşetebilmek için, duştan önce saçınızı fırçalamanızı salık veriyor.
Kullanacağınız şampuan kafa derinizin özelliğine göre yağlı saçlar için ya da kuru saçlar için kullanılan bir şampuan olmalıdır.
Kuru Saç Derisine Bakım Yapılması
Saç deriniz kuru ise, cildinizde yeteri kadar yağ bulunmadığı için pul pul olma eğilimi vardır. Eğer cildiniz kuru ise, saç deriniz de kuru olmaya yatkındır. Kuru kafa derisine sahip olmanın başlıca sebepleri şunlardır:
- Kalıtım
- Kuru hava koşulları
- Fazla yıkama
- İleri yaş
Güzellik uzmanları, saç derisi kuru olmaya eğilimli kişilerin saç derisi toniği kullanmalarını öneriyorlar. Çünkü bu tip tonikler genelde nemlendirici olarak formüle edilmektedir. Kafa derinizde kuruluktan rahatsız oluyorsanız, yumuşak bir nemlendirici şampuan ile saçınızı ve saç derinizi yıkayın. Kafa deriniz kuruysa, saçlarınızı çok sık yıkamayın. Ayrıca saçınızı yıkarken sıcak su yerine ılık su tercih edin.
Yağlı Saç Derisine Bakım Yapılması
Saç derisindeki foliküller tarafından üretilen yağ miktarı, kişiye göre değişir. Çoğu zaman belli saç tiplerine sahip insanların folikülleri aynı oranda yağ üretse de, bazı insanların saçları ve saç derileri diğerlerinden daha yağlı gibi görünebilir.
Sözgelimi saç telleri ince ve düz olan kişilerin saçları daha yağlı görünür. Kıvırcık saçlar ise nispeten daha kuru görünür.
Yağlı saçlarınız varsa, daha sık yıkamanız önerilir. Şampuan seçerken çay ağacı yağı, salisilik asit içeren ürünleri tercih edin. Kullandığınız şampuan sülfat içermesin. Yağlı kafa derisine sahip kişilerin, deniz tuzu gibi fiziksel eksfoliatlar içeren kafa derisi eksfalyatörleri kullanması önerilir. Böylece kafa derisindeki birikintiler, ortamdan kolayca uzaklaştırılır.
Saç Derisi Problemleri Nasıl Tedavi Edilir?
Zaman zaman saçların kırılmasından ya da dökülmesinden kafa derisinin sorumlu olduğu bulunmuştur. Bu yüzden kafa derinizde kaşıntı, kızarma ya da tahriş gibi problemler varsa bunu ciddiye alarak bir dermatoloğa görünmelisiniz.
Saç Derisinde Kepek Tedavisi
Kepek oluşumu genellikle kuru saç derisinin bir belirtisi olarak düşünülür. Bu yanlıştır. Kepek, deri hücrelerinin fazla miktarı saç derisinden dökülürken, bolca üretilmiş yağ ve maya benzeri mantarlarla birleşmesi sonucu ortaya çıkar. Ne yazık ki kepek, sık sık tekrarlayan bir olgudur. Bazı insanlarda daha sık rastlanır. Çoğu kez ergenlik çağında başlar ve yaklaşık 50 yaşından sonra azalır. Daha çok kadınlarda görülür.
Hafif/orta şiddette kepek tedavisinde ketokonazol, selenyum ya da çinko piriton bulunduran şampuanlar kullanılabilir. Bu bileşenler kafa derisinde kepek oluşumuna yol açan mantarların oluşumunu önler. Bunların yanı sıra salisilik asit içeren şampuanların da kepeklenmeyi giderici etkisi vardır.
Kepek probleminiz varsa, tekrarlayabileceğini de hesaba katın. Kepeklenme döneminde bu şampuanları düzenli olarak her gün kullanın. Daha sonra haftada 1 kez yine bu şampuanları kullanmaya devam edin. Şampuanı saç derinize sürdükten sonra, birkaç dakika masaj yapın. Daha sonra yıkayın.
Saç Derisinde Sedef Tedavisi
Sedef hastalığı hem kafada derisinin, hem de vücut derisinin pullanmasına sebep olur. Sedef hastalığını bir otoimmün rahatsızlık olduğu düşünülmektedir. Vücutta biriken deri hücreleri istenen hızda dökülemeyince birikir ve kırmızı, kaşıntılı yaralar oluşturur. Çoğu kez kafa derisi kepeği ve kafa derisi sedef hastalığı birbirine karıştırılabilir.
Doğru tedaviyi uygulayabilmeniz için doktorun fikrini almanızda yarar vardır. Sedef hastalığı tedavisinde çeşitli özel şampuanlar, topikal steroidler ve metoreksat gibi oral tedaviler etkili olur. Sedef hastalığı tedavisi için kullanacağınız şampuanın salisilik asit ve kömür ya da odun katranı içermesine dikkat edin.
Saç Derisinde Egzama Tedavisi
Atopik dermatit çok sık rastlanan bir rahatsızlıktır. Kafa derisinde görülür. Genellikle çocukluk çağında başlar. Ne yazık ki, kronik bir rahatsızlıktır. Tam olarak sebebi bilinmez. Bağışıklık sisteminin aktive olması ile iltihaplı reaksiyon oluşur. Bunun sonucunda da saç derisinde kaşıntı ve kuruma ortaya çıkar.
Tedavi amacı ile topikal kortikosteroidler ve pimekromimus içeren ürünler kullanılır. Ayrıca antihistaminik almak da hastalığın kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
Yine de saç derisi bakımı yaparken, herhangi bir tedavi uygulamadan önce doktorunuzun görüşünü almalısınız.
