Hemen hemen tüm fast food dükkanlarında, hatta kendi dondurucunuzda kolaylıkla bulunabilen kızartılmış nuggetların tadına hepimiz aşinayız. Onları her yerde görüyoruz; çıtır çıtır, altın renkli görünümleri tüm reklamlarda kendini gösteriyor. Peki tavuk nuggetlar tam olarak neden yapılıyor? Bugünkü yazımızda bu konuyu ele alacağız; ardından onları hala yemek isteyip istemediğinize siz karar verebilirsiniz.
Lezzetli ve mükemmel altın renkli görüntüleri onları her görüşümüzde ağzımızı sulandırmaya yetiyor. İçerdiği kolesterol sebebiyle size kırmızı etten kaçınmanızı salık vermiş doktorları hatırlayıp çocuklarımız için daha sağlıklı seçenekler olduğuna inanma hatasına çoğu zaman hepimiz düşüyoruz. Bu sebeple, tavuk nuggetları tercih ederken onların trigliserit seviyelerini arttırabileceğine asla ihtimal vermiyoruz. Gelecek sefer bir fast food restoranında menüye bakarken veya öğle ya da akşam yemeğine ne pişireceğinizi düşündüğünüzde, bu yazımızı okuduktan sonra kararlarınızı daha bilinçli vereceksiniz.
Gıda sahtecilerine karşı sürdürülen mücadele devam ederken; yeni hileler ortaya çıkıyor. Son olarak da tavuktan yapıldığını sandığımız nugget, köfte, dürüm, sosis ve salam gibi işlenmiş ürünlere kemik, kemik zarı, kan ve sakatat karıştı.
Türkiye Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu (YESİDEF) Trakya Sorumlusu, Gıda Mühendisi Selim Sücüllü, çarpıcı açıklamalarda bulundu: “Bazı firmalar, tavuğun piyasa değeri olan ürünleri alındıktan sonra kalan, kemik, kemik zarı gibi kısımları öğütüyor. Kemikleri unlaştırıyor. Kemikle birlikte tavuğun kanı da ürüne karışıyor. Bunlardan mekanik kıyma elde ediyorlar. Rengi de tavuk etine benzesin diye pembemsi gıda boyası ile boyanıp, piyasaya sürülüyor.”
Bakteri Yuvası
Atık parçalarda aşırı bakteri olduğunu, bunun için de ürünlerin işlenmeden önce amonyak ve türevleri ile yıkandığını söyleyen Sücüllü, “Bu şekilde sağlığımızla oynanıyor” dedi.
Karaciğer İflas Ediyor
Takvim’den Ömer Tercanlı’nın haberine göre üzeri bakteri toplayan ürünler amonyakla yıkanıyor. Bu da karaciğerde birikme yapıp, zamanla işlevini yitirmesine yol açıyor.
Tavuk nuggetlarını nasıl yapıyorlar?
Hamburgere göre daha sağlıklı bir alternatif gibi gözüken o lezzetli tavuk nuggetlar aslında donmuş çilekli yoğurt veya sakızı andıran pembe bir macundan yapılmaktadır. Pembe macun ise tam tavukları öğüterek ve mekanik olarak ayırarak elde edilmektedir. Michael Kindt yakın zamanda bunu Early Onset of Night isimli blogunda açıkladı.
Ancak olay burada da bitmiyor. Bu işlemin sonucunda elde edilen pembe hamur bakterilerle dolup taşmaktadır. Peki bakteriden kurtulmak için ne yapıyorlar? Basit ve tiksindirici bir prosedür olan amonyak banyosunda macunu sterilize ediliyorlar. İşler burada bitseydi, ne zaman tavuk nugget pişirsek amonyak kokusuyla fenalaşırdık. Bu kimyasal dezenfektanın tadı ve kokusunu saklamak için, suni renklendirici ve tatlar kullamılıyor (düşününce, bu katkı maddeleri her gün yediğimiz yiyeceklerin içinde bile bulunuyor).
Ünlü şef James Oliver ABC kanalında yayınlanan Gıda Devrimi isimli televizyon programında tavuk nuggetların arkasında yatan gerçek hakkında farkındalık yaratan isim olmuştur. Oliver ebeveynlerin bu sağlıksız yiyeceği çocuklarına yedirmesini önlemek için farkındalık yarattığını söylüyor. Ancak, bu konuda başarılı olamamıştır.
Daha sonra ise, NatGeo kanalı tavuk nuggetların nereden geldiğini açıklayan “mekanik ayırma” tekniği kullanılarak üretilen yiyecekler üzerine bir program yayınladı.
Huffington Post “Sahte” Gıdayı Araştırıyor
Tüm dünyada “Tavuk Nuggetlerın İçinde Gerçekte Ne Var?” olarak bilinen Huffington Post yazısı ise nuggetların içinde yalnızca tavuk değil (ki olması gereken tek şey tavuk) aynı zamanda bağırsak, ezilmiş kemikler, yağ, damar, sinir, kıkırdak ve yaklaşık 30 adet kimyasal katkı maddesi olduğunu açığa çıkararak tüm dünyada dikkatleri üzerine çekti. Nuggetların %50’sinden daha azı tavuk ve geri kalanının dolgu olduğu ortaya çıktı.
Makale “Fast food siparişi verdiğinizde, sağlıklı bir seçim yapmadığınızı biliyorsunuz, ancak en azından önünüze gelenin yemek olmasını umuyorsunuz. Tavuk tavuktur ve et ettir, değil mi?” diye başlıyor.
Medya “sahte” gıdalar üzerine birçok çalışma gerçekleştirdi. Söz konusu tavuk nuggetlar olunca, içeriklerinin yalnızca yarısı gerçekten tavuk eti; geri kalanı alüminyum sülfat dahil olmak üzere 30un üzerinde kimyasal ve dolgu maddesi.
Amerikan Tıp Dergisi iki önde gelen fast food zincirinde satılan tavuk nuggetları karşıladı (zincir adları yazıda belirtilmemesine rağmen hangileri olduğunu tahmin etmek çok da zor değil). İki farklı nuggetın içinde de en fazla %50 oranında tavuk bulunuyor ve geri kalanı kıkırdak, sinir, ezilmiş kemik, damar ve yağ karışımı olarak ortaya çıkıyor.
Mississippi Tıp Merkezi Üniversitesi’nden Dr. Richard D. DeShazo konu hakkında şöyle konuştu: “Şirketler yağsız et yerine tavuk parçalarının suni bir karışımını kullanmayı tercih ediyor. Ardından bu karışım bulamaç haline getiriliyor, kızartılıyor ve nedense hala tavuk ismiyle satılıyor. Aslında bolca kalori, şeker ve yağ içeren tavuk bazlı bir ürün oluyor. Kimse için sağlıklı değil.”
Yale Üniversitesi’nden Dr. David Katz bu karışımın çalışma sonuçlarının hala çıkmamış olmasına rağmen zararlı olabileceğini söylüyor. İnsanları tavuk nuggetların sinirler, damarlar ve ezilmiş kemiklerden yapıldığı konusunda bilgilendirmek onların nugget yemesini önlemeye yetmiyor; insanlar ayrıca nuggetların tadı ve kıvamını değiştiren kimyasal katkı maddeleri içerdiklerini bilmeliler. Tavuk nuggetların sorunu hayvanların neresinden yapıldıkları değil, üretim sırasında eklenen koruyucu maddeler ve kimyasallar.
Huffington Post makalesine dönecek olursak, kızarmış tavuğun bir yerinde köpük önleyici bir madde olan dimetilpolisiloksan bulunmuştur; bu madde aynı zamanda araçlarda donmayı önlemek için de kullanılmaktadır. Bu katkı maddeleri her ne kadar zararlı olarak beyan edilmese de, sağlığınız için iyi oldukları söylenemez. Diğer fast food üreticileri de baş ağrıları ve aşırı terlemeyle bağdaştırılan MSG’yi kullanmaktadır. Her örnekte, bir katkı şekeri olan dekstrozdan yüksek seviyelerde bulunmuştur.