Kişilik bozuklukları, çocukluk ve ilk gençlik dönemleri itibariyle, kişilik özelliklerinin sıkıntılı gelişmesiyle ortaya çıkar. Dış çevre ve kişinin kendi iç dünyası ile iletişiminin kopuk olması, sorunlu hissetmek ve düşünmek, dışarıya bunu belli edecek davranışlarda bulunmak gibi özelliklere sahip olmak kişilik bozukluklarından birine sahip olunabileceğini gösterir.
Sınırda Kişilik Bozukluğu (Borderline) Nedir?
Birçok kişilik bozukluklarından biri olan sınırda kişilik bozukluğu kısaca borderline, en tehlikeli psikolojik rahatsızlıklarından biridir. Kişilerin, kendisinin ve dışarıdaki yabancı insanların tehlikeli olabileceğine, sosyal yaşamda sıkıntıya düşmelerine neden olabilecek bir hastalıktır. Bu hastalığa sahip insanların kendini zor duruma sokması, davranış bozuklukları sergilemesi ve istikrarsız ilişkiler içine girmesi aile ve çevredeki insanların fark edebileceği özelliklerdir.
Sınırda Kişilik Bozukluğu Belirtileri ve Tanısı
Bu rahatsızlığa sahip olup olmadığınızı anlamak için sınırda kişilik bozukluğu testi gibi bilimden uzak şeyler yapmak mantıksız olur. Bu gibi hastalıkların tanısını da tedavisini de psikolog ve psikiyatristler yapar. Bu hastalığın dışarıdan gözlemlenebilen bazı belirtileri vardır. Etrafındaki bazı insanlara karşı duyguları keskinlik gösterir.
Duyguları ve tercihlerinde kararsız kalırlar. Meslek seçimlerinde bile zorlanırlar. Kötü alışkanlıklara sahip olabilirler. Aniden sinirlenip aniden sakinleşirler. Küsme huyları olabilir. Ne kadar para harcadığını anlayamama durumu vardır. Terk edilme korkuları vardır ve sadakatsiz olabilirler. Tavırlarında alaycılık vardır. Karşısındaki insanı küçümsemeye meyillidirler. Kişiden kişiye, bünyeden bünyeye değişebilen bu belirtiler daha da uzayabilir. Muayeneden geçen hastalara tanı konur. Sınırda kişilik bozukluğu tanısı koyulan hastanın geçmişi, travmaları, kaç yaşında olduğu, genetiğinde bu gibi hastalıkların olup olmadığına dikkat edilir.
Sınırda Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Tedavi aşamasına geçen hastanın, başka ruh hastalıklarına sahip olup olmadığı önemli bir konudur. Öfke kontrolünde sorun yaşama, depresyon, kaygı bozukluğu gibi sorunlar yaşayan hastalara doktor kontrolünde başka tedaviler uygulanabilir. İlaç tedavileri bunlara dikkat edilerek yapılır. Şema terapisi, bireylerin içlerinde kalan soruları çözmesi açısından önemlidir. Tercih edilebilir. Diyalektik davranışçı terapi ve psikodinamik terapiler de bazı hastalara uygulanır. Doktorların uygun gördüğü herhangi bir tedavi hastalık üzerinde etkili olabilir. Hastalığın düzeyine ve semptomların gerileyip gerilememesine bakılarak doktorlar hastanede tedaviye de geçebilir.
Birlikte Görülen Yaygın Bozukluklar
Borderline kişilik bozukluğu nadiren kendi başına teşhis edilir. Ortak birlikte ortaya çıkan bozukluklar şunları içerir:
- Depresyon veya bipolar bozukluk
- Madde bağımlılığı
- Yeme bozuklukları
- Anksiyete bozuklukları
Borderline kişilik bozukluğu başarılı bir şekilde tedavi edildiğinde, diğer bozukluklar da sıklıkla düzelir. Ama tersi her zaman doğru değildir. Örneğin, depresyon belirtilerini başarılı bir şekilde tedavi edebilir ve yine de borderline kişilik bozukluğu ile mücadele edebilirsiniz.