Tip 1 Diyabet hastalığı insüline bağımlıdır. Çocuk yaşlarda başlar ve sıklıklar görülür. Vücudun insülin salgılamamasından dolayı insülin kullanımı şarttır. Diyabet hastalarının yaklaşık %10-15 arası Tip 1 olarak bilinir. Tip 2 Diyabet hastaları ise toplumda daha sıklıklar karşımıza çıkmaktadır. İnsüline bağımlı olmayan bu şeker hastalarında vücutta insülin üretimi var ancak hücrelere glikoz girişini sağlayamaz durumdadır. Yetişkinlerde ve kilo sorunu olan bireylerde daha sık görülür. Yaşam biçiminden kaynaklı olan Tip 2 diyabetliler tansiyon, göbek bölgesi fazla kilosu, obezite ve yüksek kan yağları olan kişilerde daha yaygın olarak görülür.
Diyabet Hastalığının Belirtileri
Diyabet hastalığı birçok belirti ile karşımıza çıkabilmektedir. Şeker hastalığı yaşayan bireyler sık sık idrara çıkarlar. Bunun nedeni böbreklerin glikozu filtreleyerek idrara kaçmasını engellemesidir. Kandaki şekerin azaltımı için de sık sık idrara çıkılması gerekecektir. Diyabet hastaları aşırı derece susarlar. Ayrıca diyabet hastaları kendilerini aç hissederler ve doyma hissiyatları zayıftır. Bunun nedeni, beslenme anında sindirilen karbonhidratlar kana glikoz olarak karışırlar. Ancak insülin yokluğundan ötürü hücrelere glikoz girişi sağlanmaz ve kişi doyma hissini anlayamaz. Belirtilerden biri de ağızda oluşan kokudur. Diyabetik ketoasidoz olarak da bilinen bu koku aseton gibidir. Gözlerde kızarıklık, yaraların geç iyileşmesi, kuru ve kaşıntılı bir cildin olması, bulanık görme, asabi ve sinirli hallerin artması, aşırı yemek tüketimine rağmen halsizlik gibi belirtilerinin olduğunu söylemeliyiz.
Beslenme Tedavisi
Kan şekeri kontrolünün etkin şekilde sağlanabilmesi için beslenme alışkanlıklarının kazanılması ve devam ettirilmesi son derece önemlidir. Bunun için ideal kiloya gelmek ve bu kilo seviyesinde kalmak son derece önemlidir. Diyabet hastalığında diyet uyulması gereken en önemli kuraldır.
Öğün Sıklığı Ne Olmalı?
Yenilecek öğün sayısı diyabetin tiipine ve günlük fiziksel aktivite, alınan medical tedaviye göre şekilenebilir. Günlük rütun olarak yenillen öğünler arasına ilave olarak gece yatmadan önce yenilecek ara öğünle toplam altı öğün şeklinde beslenilmesi gerekebilir.
Hangi Yiyecekler Kısıtlanmadan Yenebilir?
Öncelikle bilinmesi gerekir ki tüm yiyecekleri sınırları belli oranda yenilmelidir. Dengeli beslenme için bu kuraldır. Özetle yenilen porsiyonların hangi tür yiyecek olursa olsun kontrollü olamsı gerekir. Bu sağlanırsa sevilen yiyecekler de dahil olmak üzere tüm yemek çeşitleri tüketilebilir.
Diyabet Diyeti Nasıldır?
İdeal kiloda olmak şeker hastalığı için son derece önemlidir. Kilonun fazla olması halinde kan şekeri dengelenemeyecektir. Bu nedenle yağ, protein ve karbonhidrat tüketim dengesinin günlük miktarlarları dengelenmelidir. Bu nedenle 3 ana 3 de ara öğün olmak üzere 6 öğün yenilmelidir. Ana öğün tüketiminde kalsiyum önemli rol kazanmaktadır. Az yağlı ayran ve yoğurt tükemi kan şekerinin ortalama değerlerde kalması adına önemlidir. Tam buğday ve çavdar ekmeğin tüketimi beyaz ekmeğe tercih edilmelidir. Salata tüketimi artırılmalı, tereyağ ve kızartılarak tüketilen besinlerden uzak durulmalıdır. Su tüketimi 2-3 litereden aşağıya düşürülmemelidir. Şeker ve tuz içeren gıdalardan uzak durulmalıdır. Şarküteri ürünleri olan sosis, iç yağı, sucuk gibi ürünler tüketilmemelidir. Kek, tatlı ve biskivünin yanı sıra simit ve börek gibi beyaz un içeren gıdalardan da uzak durulmalıdır.
Örnek Diyabet Diyet Listesi
Diyabet diyet listesi için sabah kahvaltıda haşlanmış yumurta, az yağlı birkaç dilim beyaz peynir, mevsime uygun yeşillik, 5-6 adet diyet zeytin ve birakç dilim tam buğday ekmeği tercih edilmelidir. Öğlen yemeğinde zeytinyağlı sebze yemeklerinden biri tercih edilmelidir. 2-3 dilim kepekli ekmek yanında bir kase yoğurt ve salata tercih edilmelidir. Akşam öğününde ise yağsız bir porsiyon et, balık veya tavuk tüketilebilir. Özellikle ızgara tercih edilebilir. Buğday ekmeği ve az yağlı yoğurt ile tüketimi uygundur. Bunun dışında ara öğünlerde 1 porsiyon meyve, az yağlı ayran, az yağlı bir dilim beyaz peynir tüketilebilirken gece yatmadan da yarım yağlı bir bardak süt ve 1 porsiyon meyve tüketimi diyete uygundur.