Günlük hayatımızın hemen her safhasında karşımıza çıkan, tüketim olarak doğrudan veya dolaylı yollarla tükettiğimiz bir ürün. Şeker pancarından elde edilen şekerler için fazla tüketilmesi sağlığımıza zararlı derken, daha da zararlı olduğu söylenen bir ürünle karşı karşıya kaldık.
Pekâlâ, nedir nişasta bazlı şeker ve neden bu kadar zararlıdır ya da gerçekten zararı var mıdır? Bu soruların cevaplarını verebilmemiz için günlük hayatta kullandığımız şekerlere bir göz atalım. Şeker üretimine baktığımızda karşımıza iki tür şeker üretimi olduğunu görürüz, bunlar: şekerpancarı veya şeker kamışından üretilen sakaroz bazlı şekerler ve mısır başta olmak üzere, patates, pirinç ve cassava’dan elde edilen nişasta bazlı şekerlerdir. Şekerpancarı ve şeker kamışından elde edilen şekerler katı olarak kullanılırken nişasta bazlı şekerler genel olarak sıvı (şurup) olarak üretilmektedirler.
Temelde glikoz şurubu ve yüksek fruktoz şurubu olan iki gruba sahiptir. Bu hali ile diğer şeker grubundan daha ucuz ve nakliyesi daha kolay olduğundan düşük maliyet ve yüksek kar getiren bir ürün özelliğini taşıyor.
Nişasta bazlı şeker üretiminde en yaygın hammadde mısırdır. Mısırda zaten başlı başına problem olan GDO’lu bir ürün olarak karşımıza çıkıyor. Mısırdan elde edilen şurubun içerisinde %90 civarında meyve şekeri yani fruktoz bulunmaktadır. Şeker pancarında ise yarı yarıya fruktoz ve glikoz içermektedir.
Tatlılık oranına baktığımızda ise sakkaroz 100 birim, glikoz 73 birim ve fruktoz ise 173 birim tatlılığa sahiptirler. Fruktoz insanda tokluk hissi uyandırmayarak kilo almaya ve insülin direncini tetikleyerek şeker hastalığına yol açabiliyor. Bunun yanında kalp hastalığı ve karaciğer yetmezliğine de yol açtığı tartışılan konular arasında. Tıp dünyasında şişmanlatıcı etkisi kesin olarak kabul görmüş.
Vücudumuzdaki tüm hücreler glikoz kullanırken fruktoz sadece karaciğerimiz için gereklidir ve bu miktar 15 gramdır. Fruktoz tat vermenin yanında ürünlerde nem alma ve raf ömrünü uzatmak amacı ile de kullanılıyor. Ürünlerde tat vermenin yanında fermente edilebilirlik için bisküvi, çikolata, reçel, helva unlu mamuller vb. ürünler içerisinde kullanılmaktadır. Bu sebeple hazır gıdalardan mümkün mertebe uzak durmakta fayda var.
Nişasta bazlı şekerin etkileri üzerine bağımsız bilim adamları fruktozun şişmanlığa (obeziteye) ve metabolik sendroma yol açtığını ileri sürüyorlar. Bu konu üzerine araştırmalar halen devam etmektedir, araştırmalarla beraber tartışmalarında devam edeceği muhakkak. Çünkü kullanım alanı bir hayli geniş ve üreticiler açısından kullanımı cazip ve ucuz bir ürün.