Valf Tedavisinin Uygulama Amacı
Valf tedavisi işlevini yitiren akciğer alanlarının hacmini azaltmaya yönelik hastaya uygulanan bir tedavi yöntemidir. Akciğerin havayolları olan bronşlara yerleştirilen kapakçıklara valf denilmektedir. İskeletini nitnolün oluşturduğu bu valf veya kapakçıkların üstü ise silikonla kaplıdır. İki veya üç boyutlu aygıtlar olan bu valf veya kapakçıklar, insan vücuduyla uyumlu bir şekilde çalışma yetisine sahiptir.
Valf Tedavisinin Uygulandığı Hastalar
KOAH rahatsızlığının amfizem aşamasında aşırı hava akciğerlerin içerisine hapsolmaktadır. Yeterli düzeyde dışarı atılamayan bu hava nedeniyle akciğerler, oksijen bakımından zengin olan havayı teneffüs edemez. Akciğerlerdeki hava yollarında yaşanan daralma yüzünden ise zamanla nefes alamama gibi bir sağlık sorunu ortaya çıkar. Bu da akciğerlerin işlevini gittikçe yitirmesine neden olur. Amfizem hastalarına valf tedavisinin uygulanabilmesi için sigara içmediği, ilaç tedavisi gördüğü ve pulmoner rehabilitasyona tabi tutulduğu halde günlük yaşantısında ciddi hareket kısıtlılığı yaşaması, ufak bir efor sarf ettiğinde dahi nefesinin daralması gerekir. Havanın akciğerlere yoğun bir şekilde hapsedildiği alanların valf tedavisi ile hacmi küçültüldüğü zaman amfizem hastasının daha rahat nefes aldığı gözlenmiştir.
Valf Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Endoskopi odasında uygulanan valf tedavisi esnasında hastaya lokal anestezi yapılır ve sakinleştirici verilir. Akciğerdeki bronş yollarına yerleştirilen valflerin sonuç verip vermeyeceği ise bronkoskopi (endoskopi) tekniğiyle anlaşılmaktadır. Hedeflenen akciğer lobunda ölçümün gerçekleştirilmesi için Chartis olarak adlandırılan bir cihaz kullanılmaktadır. Akciğerde uygun lob tespit edilince bronkoskopi tekniği ile valflerin bronşlara yerleştirilme işlemi uygulanır. 30 – 45 dakika aralığında süren bu işlemin ardından dinlenme odasına alınan hasta, 2 saat kadar müşahede altında tutulur.
Valflerin İşlevi Nedir?
Akciğerde bronş yollarına takılan kapakçıklar olan valfler, akciğerlerdeki havayı boşaltırken, bu bölgelere yeniden hava dolmasını önler. Bu tedavi ile aşırı hava hapsolduğundan işlevini yitiren akciğer alanlarının hacmi küçüldüğü gibi akciğerlere daha az hava hapsolmaktadır. Akciğer içerisine hapsolan aşırı hava tükendiğinde ise havanın tükendiği bölgenin bir balon gibi söndüğü gözlenmiştir. Böylelikle akciğerin sağlıklı bölgelerine nefes yoluyla alınan hava ulaşınca hasta daha rahat nefes alıp verebilmektedir.
Riski Var mı?
Valf tedavisi de her tıbbi tedavi gibi bir takım riskler içerebilir. Valf tedavisinin içerdiği en önemli riskler ise valfın yerleştirilmesinin ardından KOAH alevlenmesi, valflerin takılı olduğu bölgede zatürre, akciğer zarında oluşabilecek hava kaçağıdır. Hasta, takılan valflerden bir fayda görmediği veya risklerin oluşması halinde valflerin çıkartılması mümkündür. Hasta, akciğerine takılan valflerle ilgili bir sıkıntı yaşarsa derhal hekime müracaat etmelidir.
SGK, Valf Tedavi Ücretini Ödüyor Mu?
Valf tedavisi, eğitim ve araştırma hastaneleri ile üniversite hastanelerinde uygulanırsa tedavide kullanılan malzemelerde dahil olmak üzere SGK, tüm masrafları ödemektedir. Hasta, hiçbir masraf etmeden valf tedavisinden yararlanabilir.
Kronik bronşit rahatsızlığı olan hastalarda valf tedavisi kesinlikle uygulanmaz. KOAH rahatsızlığının kronik bronşit aşamasında da valf tedavisi uygulanmıyor. Valf tedavisinin uygulandığı hastalar, KOAH rahatsızlığının şiddetli amfizem aşamasına gelmiş olan hastalardır.
Valf Tedavisinin Yararları
Valf tedavisi uygulanan hastanın nefes darlığı azaldığı gibi egzersiz kapasitesinde de artış gözlenir. Bu tedavi hastanın yaşam kalitesinin artması için önemlidir. Akciğerin işlevi yüzde 30 oranında artmaktadır.
Valf tedavisinin uygulandığı hasta grubu ise tekerlekli sandalyede yaşamını sürdüren, oksijen tüpüne mahkum olan, nefes darlığı nedeniyle tuvalete dahi gitmekte zorlanan, konuşmakta güçlük çeken, çorap bile giyemeyen, eve hapsolmuş ve sıklıkla hastaneye müracaat eden hastalardır.
Valf tedavisinin uygulanması ile birlikte hafif de olsa artan efor nedeniyle tekerlekli sandalyeden kurtulan ve oksijen desteğine ihtiyaç duymadan yürüyebilen hasta ev hapsinden kurtularak günlük hayata dahil olabilmektedir. Bu da hasta için büyük bir moral ve yaşama yeniden dahil olmak anlamına gelir.
KOAH Rahatsızlığında Belirtiler
Hafif KOAH rahatsızlığı olan hastalarda aşırı öksürük ve ara sıra balgam çıkarma görülebilir. Ağır bir iş yapıldığında veya hızlı yürüyüşlerde nefes hafif darılabilir.
Orta şiddetteki KOAH hastalarında ise daha şiddetli öksürükler ve balgam çıkarma görülür. Ağır bir iş ile uğraşıldığında veya hızlı yürüyüşlerde nefes daha sık daralır. Ağır bir iş ile uğraşıldığında ya da günlük aktiviteler yerine getirilirken zorluk yaşanabilir. Soğuk algınlığı ya da akciğer enfeksiyonu rahatsızlıklarında iyileşme süreci birkaç hafta sürer.
Ağır ve şiddetli KOAH rahatsızlığında ise hastanın öksürüğünün şiddeti arttığı gibi aşırı balgam çıkarmaya başlar. Gündüz ve gece nefes darlığı olur. Soğuk algınlığı ya da nefes darlığının iyileşme süreci birkaç hafta sürebilir. Hasta işe gidemeyecek ve evde günlük aktivitelerini yapamayacak hale gelebilir. Merdiven çıkamayacak hale gelebilir. Hatta odanın içerisinde dahi yürüyemeyecek kadar nefes darlığı çekebilir. Nefes darlığı nedeniyle çok çabuk yorulabilir.
KOAH rahatsızlığının şiddetli amfizem aşamasında hayattan kopma durumuna gelen hasta, valf tedavisi sayesinde yeniden hayata bağlanarak geri kalan ömrünü evde geçirmek zorunda kalmaz.