GSH olarak da bilinen glutatyon, vücudunuzda doğal olarak bulunan bir moleküldür. Merkezi sinir sistemindeki karaciğer ve sinir hücreleri tarafından üretilir. Glutatyon üç amino asitten oluşur: L-sistein , glisin ve L-glutamat.
Glutatyon Nedir?
Hücrelerde üretilen antioksidan madde olan glutatyon antioksidanının önemli bir kısmını glisin, glutamin ve sistein olmak üzere üç amino asit oluşturmaktadır.
Hücreleri peroksitlerin, ağır metallerin, serbest radikallerin ve daha birçok reaktif oksijen türlerinin toksik etkilerinden koruduğu için çok kıymetli bir antioksidan madde olan glutatyon yani GSH, tripeptid bir yapıda olmakla birlikte bilimde bu antioksidan maddeye y-glutamil-sisteinil-glisin denilmektedir. Oksidatif stresi engelleyerek hücre ve hücre işlevselliklerinin bileşenlerinin korunmasına çok ciddi katkı sağlamaktadır.
Glutatyon Faydaları Nelerdir?
Uzmanlar glutatyon takviyelerinin kalp hastalığından Alzheimer hastalığına kadar bir dizi sağlık durumunun tedavisine ve önlenmesine yardımcı olabileceğini belirtiyorlar. İşte glutatyon faydaları;
Oksidatif stresi düşürür
Vücutta serbest radikal üretimiyle bu serbest radikallerle savaşma kabiliyeti arasında bir dengesizlik oluştuğu zaman oksidatif stres görülmektedir. Oksidatif stresin çok yüksek seviyelerde seyretmesi vücutta birden fazla sağlık problemine işaret edebilir. Bu sağlık problemleri arasında kanser, diyabet ve romatoid artrit gibi çok ciddi problemlerde yer almaktadır. Hastalığı zaman içerisinde azaltma kabiliyeti olan glutatyon ise oksidatif stresin sağlığa olan olumsuz etkilerine son vermektedir.
Sedef hastalığına iyi gelir
Peynir altı suyu proteininin ağızdan verilmesi halinde ek tedaviyle ya da ek tedaviye gereksinim duyulmadan sedef hastalığını iyileştirdiğine yönelik araştırmalar mevcuttur.
Alkollü ve alkolsüz karaciğer yağlanmasında hücre hasarını azaltır
Vücutta antioksidan maddelerin yeterli seviyede bulunmaması karaciğerde hücre ölümünün şiddetlenmesindeki temel faktörlerden biridir. Bu antioksidan maddelere glutatyon antioksidanı da dahildir. Vücutta antioksidan maddelerin eksik olması, alkol tüketenlerin yanı sıra tüketmeyenlerde de karaciğer yağlanmasına neden olabilir. Alkollü ya da alkolsüz görülen kronik karaciğer yağlanmasında hastaların kanındaki enzim, protein ve bilirubin seviyelerini glutatyon iyileştirmektedir.
Yaşlılarda insülin direncini iyileştirir
Yaşın ilerlemesiyle birlikte vücuttaki glutatyon üretimi düşmektedir. Vücuttaki glutatyon seviyesinin düşük olmasının ise daha az yağ yakma ve daha yüksek yağ depolamayla alakalı olduğunu yapılan araştırmalar bizzat göstermiştir.
Periferik arter hastalığında hareketliliği artırır
Periferik arterlerin plak tarafından tıkanması sonucu görülen periferik arter hastalığından en fazla bacaklar etkilenmektedir. Bu konuyla ilgili yapılan bir araştırma ise bir antioksidan olan glutatyonun dolaşımı iyileştirerek hastaların ağrısız bir şekilde daha uzun mesafeler yürüme kabiliyetine katkıda bulunduğunu gösterdi. Araştırmaya katılan katılımcılar, plasebo salin solüsyonu yerine glutatyon aldıkları gibi bu katılımcılara günde iki defa olmak koşuluyla 5 gün boyunca intravenöz infüzyonlar verildi. Daha sonra da hareket kabiliyetlerine yönelik analizler yapıldı.
Parkinson hastalığında semptomları hafifletir
Merkezi sinir sistemini etkileyen Parkinson hastalığının en belirgin semptomu titremedir. Günümüzde tedavisi olmayan Parkinson hastalığıyla ilgili yapılan eski bir araştırmaya göre intravenöz glutatyon tireme ve sertlik gibi semptomları olumlu etkilemektedir. Bu konuyla ilgili daha fazla araştırmaya gereksinim olsa da bu araştırmadan elde edilen rapor, glutatyon antioksidanının semptomları hafifleterek Parkinson hastalarının yaşam kalitesini yükseltebileceğini iddia ediyor.
Otoimmün hastalıklarla mücadele ediyor
Oksidatif stres seviyesinin yükselmesinde otoimmün hastalıklardan kaynaklı kronik inflamasyon etkili olmaktadır. Bu tür otoimmün hastalıklar ise çölyak hastalığı, romatoid artrit ve lupustur. Oksidatif stresin azalmasında vücudun immünolojik tepkisini uyaran ya da azaltan glutatyon etkili olmaktadır. serbest radikalleri yok eden glutatyon, hücre mitokondrilerini korumaktadır.
Otizmli çocuklarda oksidatif hasarı azaltır
Otizmli çocuklarla ilgili yapılan araştırmalarda, oksidatif hasarın otizmli çocukların beyinlerinde daha fazla olduğu ve glutatyon seviyelerinin ise daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu durum ise otizmli çocukları, cıva gibi maddelerin neden olduğu nörolojik hasara karşı daha hassas hale getirmektedir.
3-13 yaş aralığındaki çocuklarda gerçekleştirilen sekiz haftalık klinik bir deneyde ise glutatyon antioksidanının oral ya da transdermal uygulamalarına yer verildi. Bu süreçte çocuklardaki otistik semptom değişiklikleri dikkate alınmadı. Deney sonucunda her iki grupta yer alan çocuklarda da plazma sülfat, sistein ve tam kan glutatyon seviyelerinde iyileşme olduğu belirlendi.
Kontrolsüz diyabetin etkisini azaltır
Kan şekerinin uzun süre yüksek seviyelerde seyretmesi, azaltılmış miktarlardaki glutatyonla ilişkilendirilmektedir. Bu durumda da oksidatif stres ve doku hasarı görülebilmektedir. Bir araştırmaya göre vücuttaki glutatyon seviyelerinin artmasında sistein ve glisin içeren diyet takviyesi etkili olmaktadır. Yine kan şekeri yüksek seviyelerde seyretse de kontrolsüz diyabeti olan hastalarda oksidatif stresi ve doku hasarını azaltmaktadır.
Glutatyon Ne İçin Kullanılır?
Glutatyonun yaşlanma sürecini tersine çevirdiği, kanseri önlediği ve hafızayı koruduğu belirtilmektedir. Aynı zamanda aşağıdaki sağlık sorunlarında etkili olduğu saptanmıştır.
- Damar sertliği (ateroskleroz)
- Lyme hastalığı
- Alzheimer hastalığı
- Kronik yorgunluk sendromu
- Kolit
- Yüksek kolestorol
- Kireçlenme
- Astım
- Katarakt
- Şeker hastalığı
- Glokom
- Kalp hastalığı
- Hepatit
- Karaciğer hastalığı
- Parkinson hastalığı
- Alkol kullanım bozukluğu
Hangi Besinler Glutatyon İçerir?
Glutatyon antioksidanının içeriğinde kükürt molekülleri olduğu için içeriğinde bol miktarda kükürt barındıran besinler vücuttaki doğal glutatyon üretiminin artmasına destek olmaktadır. Bu besinler ise şöyledir;
- Turpgiller familyasından olan karnabahar, brokoli, Çin lahanası ve Brüksel lahanası
- Yumurta
- Allium sebzeler arasında yer alan soğan, sarımsak
- Baklagiller
- Fındık
- Keten tohumu
- Fermente gıdalar
- Yağsız proteinlerden olan balık, tavuk
Ayrıca uykusuzluk, vücuttaki glutatyon seviyelerini olumsuz etkilemektedir. Düzenli uyku ve uyku kalitesinin yüksek olması, vücudu yeterince dinlendireceği için glutatyon seviyelerini artırmaktadır.
Glutatyon Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Glutatyon sentetaz eksikliğinde görülen belirtiler ve semptomlar, hastalığın hafif, orta ya da şiddetli olup olmadığına göre değişmektedir. Hafif glutatyon sentetaz eksikliğinde görülen ilk semptom kırmızı kan hücreleridir. Eksikliğin hafif seyrettiği durumlarda hücreler o kadar hızlı parçalanır ki yeni kırmızı kan hücreleri bunları değiştirecek kadar hızlı üretilemez. Bu duruma da hemolitik anemi denilmektedir. Hemolitik aneminin en önemli belirtileri arasında cilt renginin soluklaşması, yorgunluk hissi, nefes darlığı ve baş dönmesi yer almaktadır. Ayrıca eksikliğin hafif olduğu bazı hastalarda ise dalak olağandan daha büyüktür.
Glutatyon sentetaz eksikliği orta formda ise hemolitik anemi ile birlikte idrarda 5-oksoprolin denilen bir maddenin birikmesi semptomlar arasındadır. Vücutta zaman içerisinde belirli maddeler birikmesi ise vücutta çok aşırı asit olması durumunda görülen metabolik asidoza yol açabilir. Metabolik asidoz belirtileri arasında ise kusma, bulantı ve yorgunluk yer almaktadır.
Glutatyon sentetaz eksikliğinin şiddetli formda olması beyni de olumsuz etkilediğinden nörolojik problemler görülebilmektedir. Bu nörolojik problemler arasında ise nöbetler, zihinsel engelli ve hareketlerin koordine edilmesinde problem yani ataksi yer almaktadır. Glutatyon sentetaz eksikliğinin şiddetli olduğu çocuklarda oturma ya da yürüme gibi dönüm noktaları tam karşılanamazsa gelişimsel gecikme, konuşmayı öğrenmede zorluk yaşanırsa konuşma gecikmesi görülebilir. Yine glutatyon eksiklik formunun şiddetli olmasından kaynaklı bazı çocukların kasları çok sert yani spastisite olabilir. Bu formun şiddetli olması yenileyen bakteriyel enfeksiyon riskini de artırmaktadır. Glutatyon sentetaz eksikliğinin şiddetli olduğu yetişkinlerde ise arasında retina distrofisinin de olduğu göz sağlığını olumsuz etkileyen problemler görülebilir.
- Sadece 2 günde, kolon kanserini öldürebiliyor!
- Semizotunun faydaları saymakla bitmiyor!
- Brokoli filizleri, şizofreniye bağlı beyin kimyası dengesizliğini onarıyor!
- Akciğeri temizleyerek daha iyi nefes almanızı sağlayan 10 besin!