28 Mart 2024 Perşembe
Ana SayfaSağlıkHastalıkEpilepsi (Sara hastalığı) nedir, belirtileri neler? Tedavisi var mı?

Epilepsi (Sara hastalığı) nedir, belirtileri neler? Tedavisi var mı?

Halk arasında sara hastalığı olarak bilinen epilepsi, beyin aktivitelerinin bir süreliğine durmasıdır. Nörolojik bir hastalık olan epilepside aralıklı olarak nöbetler görülür. Bulaşıcı olmasa da dünya üzerinde epilepsi hasta sayısı oldukça fazladır. Peki, epilepsi nedir? Ne gibi belirtileri var? Tedavi yöntemi neler? Sara nöbeti sırasında ne yapılmalı? Merak edilen tüm soruların cevabını haberimizde bulabilirsiniz.

İçerikleri

Epilepsi, beyinde bulunan nöronların kontrolsüz ve ani bir şekilde boşalmasıdır. Bu sırada hastada bilinç kaybı ve kasılmalar görülür. Epilepsinin türü ve derecesine göre hasta nöbetler geçirir. Halk arasında bu nöbete sara nöbeti denir.

Epilepsi hastaları nöbet sırasında vücudunun bir kısmı veya tamamında istemsiz kasılmalar yaşar. Bazı hastalar günde 1’den fazla nöbet geçirir. Geçirilen bu nöbetler kişinin sosyal ve iş yaşamını olumsuz etkiler. Dünya üzerinde 50 milyon civarında insan, sara hastalığı nedeniyle kısa süreliğine beyin fonksiyonlarında bozulmalar yaşıyor, çünkü hastalık beyin aktivitelerini durduruyor.

Epilepsi Nedir?

Toplumda epilepsinin ruhsal veya zihinsel hastalık olmadığını öğrenen birçok kişi peki, epilepsi nedir sorusuna yanıt arıyor. Vücudu yönelten beyin hücreleridir. Bu hücreler (nöronlar) elektrik ağı gibi koordineli bir şekilde birlikte çalışırlar. Ancak epilepsi hastalarında bu muazzam sistem belirli süreler içinde kısmi olarak bozulur. Hasta nöbet geçirdiğinde duyusal değişimler ve kasılmalar görülür. Halk arasında bu hastalığa sara hastalığı deniliyor.

Epilepsi Hastalığının Nedenleri

Her epilepsi hastalığının nedeni tespit edilemiyor. Ancak zor doğum, doğum travmaları, beyin tümörleri, aşırı alkol kullanımı, trafik kazası sonrasında yaşanan travmalar epilepsi hastalığının nedenleri arasındadır.

Epilepsi Hastalığı Türleri

Her epilepsi hastası aynı semptomları göstermez, çünkü birkaç tane epilepsi hastalığı türleri bulunuyor. Bunların neler olduğunu inceleyelim.

  1. Fokal Nöbeti: Hasta sadece vücudun bir kısmını kapsayan bölümde nöbet geçirir.
  2. Absans Nöbeti: Kısa göz dalmaları şeklinde süren hastalık türüdür. Hasta tepkisiz bir şekilde aynı yere bakar. Çocuklarda en sık görülen nöbet türüdür.
  3. Jeneralize Nöbeti: Hastanın ağzı köpürür, idrar kaçırır. Nöbet sırasında tüm vücut kasılır.
  4. Tonik Nöbeti: Vücudun belirli bölgesinde kuvvetli ve ağrılı kasılmalar görülür.
  5. Klonik Nöbeti: Vücudun etkilendiği kaslar ritmik olarak kasılıp, gevşemeye başlar.

Ağızdan Köpük Gelen Bayılmalara Dikkat!

Epilepsi belirtilerini bilmeyen bazı hasta veya yakınları olabilir. O nedenle ağızdan köpük gelen bayılmalara dikkat edilmeli ve doktora başvurulmalıdır. Ani ve sıkça yaşanan bayılmalar, vücutta oluşan kasılmalar, istemsiz titreme veya idrar kaçırma epilepsi hastalığı belirtileri arasındadır. Hastalığın diğer belirtilerine göz atalım.

  1. Birden yere yığılma,
  2. Kusma ve geçici bilinç kaybı,
  3. Nöbet sırasında solunum sıkıntısı,
  4. Vücudun bazı bölgelerinde morarma,
  5. Sorulara cevap verememe,
  6. Gözlerin ayı yere takılı kalması,
  7. Diş kenetlenmesi ve dilin ısırılması sara hastalığı belirtilerindendir.

Epilepsi Tanısında Bilgisayarlı Tomografi ve Pet Çekilebilir

Epilepsi tanısı için en önemli nokta hastanın sara nöbeti sırasında yaşadığı durumu iyi tarif etmesidir. Bunun için hastanelerin nöroloji bölümüne başvuru yapan hastayı nörolog dikkatlice inceler. Epilepsi tanısında bilgisayarlı tomografi ve pet çekilebilir ve gerek görülürse EEG, MR tetkikleri de yapılır.

Epilepsi Tedavisi

Epilepsi tedavisi genellikle ilaçlarla yapılır. İlaç tedavileri sayesinde nöbetler yüzde yetmişin üzerinde azalır. Birden fazla ilaç verildiği hastalar çoğunlukta olup, ilaca yanıt vermeyen hastalar için cerrahi operasyonlar düşünülür. Ayrıca tedavi yöntemleri arasında epilepsi pili ve ketojenik diyet seçenekleri de yer alır.

Epilepsi Pili Nedir?

Epilepsi pili cerrahi operasyona uygun olmayan veya ilaçlara yanıt vermeyen hastalar için uygulanır. Cilt altına yerleştirilen uyarıcı bir pildir. Boyundan beyine sinirlere doğru uyarıcı sinyaller göndererek, nöbeti durdurmaya çalışır.

Ketojenik Diyet Nedir?

Metabolik epilepsi hastalarına önerilen bu diyette hasta ve yakınları, ketojonik diyet nedir diye merak ederler. Bu diyet oldukça zorlu ve zahmetli olsa da kimi seçilmiş hastalarda tedaviye destek olur. Diyet, düşük oranda karbonhidrat ve yüksek oranda yağ içeren beslenme şeklidir.

Sara Nöbeti Sırasında Hastaya Nasıl Yardımcı Olunur?

Yanı başınızda sara nöbeti geçiren bir kişi olduğunda kendinize sara nöbeti sırasında hastaya nasıl yardımcı olunur diye sorabilirsiniz. Aslında birkaç temel bilgiyi hafızanızda saklarsanız, hastaya yardım etmenin çok kolay olduğunu göreceksiniz. Gelin bunların neler olduğunu sıralayalım.

  • İlk yapmanız gereken şey sakin olmaktır. Bunu başardığınıza emin olduğunuzda hastayı yan pozisyona çevirin.
  • Çenesini açmaya, dilini çıkarmaya veya benzeri zorlu hareketler yapmaya kalkışmayın.
  • Su içirmeyi asla denemeyin. Üzerinde sıkı olan ne varsa gevşetin.
  • Sakince nöbetin sonlanmasını bekleyin.
  • Doğru olduğu sanılan alkol, soğan, kolonya gibi benzeri şeyleri koklatmaktan kaçının.
  • Nöbet 2–3 dakikayı aşarsa 112’yi arayın.