Nerede ve nasıl başımıza geleceğini bilemediğimiz, anlık gelişen yanma kazaları çok fazla acı verir öyle bir acıdır ki insanı yerinden zıplatır. Bazen patates kızartırken sıçrayan yağ, bazen demlikten dökülen sıcak su veya çay, yemek pişirirken sıcak fırına veya tencereye bir anlığına bile olsa değilen eller, kimyasal yanıklar, elektrik yanıkları yahut çok daha ağır iş kazaları gibi sebepler çok ciddi yanıklara yol açabilir.
Hemen hemen hepimizin başına gelebilecek olan bu yanık kazalarının önüne her zaman geçemesek de yanık acısını hafifletmenin yollarını evde bulmak mümkün.
Her yanığın kendine özgü bir derecesi vardır. Birinci ve ikinci derece yanıkları evde tedavi edebilirken, üçüncü ve dördünce derece yanıklar çok ciddi yanıklardır. Bu yanıklar için mutlaka doktora gidilmesi gerekir.
İlk önce yanık derecelerini inceleyelim daha sonra birinci ve ikinci derece yanıklar için evde uygulanabilen yöntemlere bakalım.
Yanık Dereceleri Nelerdir?
Yanık dereceleri dört çeşittir. Bunlar en hafiften en ağıra doğru gider.
Birinci derecede oluşan yanıklar: En az şiddetli, en hafif yanıktır. Deride oluşan hasar oranı düşüktür. Cildin sadece dış tabakasını etkiler, cilt bütünlüğünde bozulma yoktur. Kızarıklık, şişme, hafif ağrı bazen de ödem oluşması şeklinde belirti gösterir. İyileşme süresi kısadır.
İkinci derecede oluşan yanıklar: Biraz daha şiddetli olan cildin daha derin tabakalarını etkileyen yanık türüdür. Deride kızarıklığın yanında su toplaması ve kabarcıklar görülebilir. Kişiye acılı ve ağrılı bir süreç yaşatabilir. Ancak derinin kendisini yenileme özelliği sayesinde zamanla iyileşen hasarlardır.
Üçüncü derecede oluşan yanıklar: Birinci ve ikinci derecedeki yanıklara göre çok daha ciddi bir yanık türüdür. Derinin alt ve üst olmak üzere tüm tabakalarına zarar verir. Hatta oluşan hasar; kas dokusu, damar ve sinirlere kadar ulaşabilir. Yanık kısımdaki sinirlerin büyük bir kısmı yanıp hasar gördüğü için kişi çok fazla ağrı ve acı hissedemez. Deride ciddi şişkinlikler, cilt üzerinde beyazımsı ve siyahımsı lekeler oluşabilir.
Dördüncü derecede oluşan yanıklar: En ciddi ve en şiddetli yanık türüdür. Hasar oldukça yüksektir. Dördüncü derecedeki yanıklarda deri bütünlüğü tamamen bozulur ve oluşan hasar; kas dokusu, damar ve sinirleri geçip kemik ve eklemlere kadar ulaşır. Tedavi süreci iyi takip edilmesi gereken yanıklardır.
ÖNEMLİ! Üçüncü ve dördüncü derecedeki yanıklara acil tıbbi müdahale gerekir ve sadece hastanede tedavi edilmelidir. Evde müdahalede bulunulmamalıdır.
Yanığa Ne İyi Gelir? Evde Bitkisel Yanık Tedavisi
Üçüncü ve dördüncü derecede yanıkların mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerekirken birinci ve ikinci derecedeki yanıklara evde kendimiz müdahalede bulunabilir, acısını ve sızısını hafifletebiliriz. İşte doğal yollarla tedavi yöntemleri:
Aloe Vera İle Yanık Tedavisi
Aloe vera, anık denince akla ilk gelen bitkilerdendir. Antienflamatuvar olması ve doku iyileştirici özelliği olması sebebiyle deriyi iyileştirerek yanıklara çok iyi gelir. Aloe vera yapraklarından çıkan jelimsi sıvıyı yanık üzerine uygulayın ve bölgenin bunu emmesi için bekleyin.
Çiğ Patates İle Yanık Tedavisi
Çiğ patates, yanık sonrasında oluşan acıyı ve sızıyı hafifletirken deride kabarcıkların oluşmasını da engelliyor. Çiğ patatesi kestikten sonra sulu kısmını yanan yere koyun ya da çiğ patatesi rendeleyin ve yanık bölgenin üzerine yapıştırdıktan sonra on beş dakika bekleyin.
Bal İle Yanık Tedavisi
Antienflamatuar ve antibakteriyel özellikleri olan bal, yaraları dezenfekte ederek yanık izi bırakmadan yaranın iyileşmesini sağlar. Balı, bir gazlı bez üzerine yayın ve yanığın üzerine sarın. Bu sargıyı günde iki üç kez değiştirin. Bal, yanıkların iyileşmesinde gerçekten çok etkili bir maddedir.
Sirke İle Yanık Tedavisi
Sirke, antiseptik olduğu için yaraların mikrop kapmasını engeller, ayrıca yanıktan ısıyı çekerek doğal ağrı kesici özelliği görür. Kağıt peçete ya da pamuğu soğuk sirkeyle ıslatın ve yanık bölgeye kompres yapın.
Yumurta Akı İle Evde Yanık Tedavisi
Bir yumurtayı kırın ve beyaz kısmını ayırarak yanık bölgenin üzerine tabaka olarak sürün. Kurudukça bu işlemi tamamlayın. Yumurta akı, cildin hızlı bir şekilde yenilenmesini sağlar.
Siyah Çay
Siyah çayın içerisinde bulunan tanin maddesi, yanığın deride oluşturduğu ısıyı azaltarak tahrişi azaltır. Üç adet siyah çay poşetini bir bardak soğuk suda bekletin ve soğutun. Daha sonra ovduğunuz çay poşetlerini yaranın üzerine koyun ve sabit kalması için gazlı bezle sarın. Gün içinde üç dört kez çay poşetlerini ve gazlı bezi değiştirebilirsiniz.