Maddenin en küçük yapıtaşına ”Atom” denildiğini hepimiz biliyoruz. Atom, içerisinde proton ve nötron barındıran bir çekirdeğe sahiptir ve o çekirdeğin etrafında ise sürekli dönmekte olan elektronlar mevcuttur. Eğer bir atomun çekirdeğinde dengesiz bir dizilim mevcut ise yani daha ayrıntılı açıklamak gerekirse mevcut nötron sayısı proton sayısında fazla ise ‘kararsızlık’ hali meydana gelir. Fazla mevcut olan nötronlarda parçalanma yaşanır. Bu parçalanma durumu sonrasında ise Alfa, Beta ve Gama adı verilen gözle görülmeyen zararlı ışınlar çıkar. Bu zararlı ışınlara ise genel olarak Radyasyon adı verilir.
Günümüzde teknoloji çok ilerlemiş bir hal almış olsa da üretilen teknolojik aletlerin büyük çoğunluğu barındırdıkları fayda ile beraber çeşitli zararlara sahiptir. Çevrelerine önemli miktarda radyasyon yayabilecek yapıdadırlar. Radyasyon yayımı yapan doğal maddelere ise Radyoaktif maddeler denilir. Yaşantınızın birçok alanında siz farkında olmasanız da vücudunuz çeşitli kaynaklardan yayılan radyasyona maruz kalmaktadır.
Radyasyon’ un birçok çeşidi mevcuttur. Günlük hayatta en çok maruz kaldığımız radyasyon çeşitleri ise Radyo dalgaları, Güneş Işınları ve X-Işınları dediğimiz zararlı ışınımlardır.
Peki, Radyasyonun Zararları Nelerdir?
- DNA parçalanmasına ve hücre ölümlerine sebep olmaktadırlar. Bu zararlara paralel olarak kişide doku rahatsızlıkları ve kanser gibi önemli rahatsızlıkların oluşmasına da yol açmaktadırlar.
- Doğal çevreyi ve ekolojik sistemi bozucu etkiye sahiptirler. Canlılar alemine önemli miktarda zarar verir, canlı türlerinin azalmasında büyük bir role sahiptirler.
- İleri seviye radyasyon durumun gerek insanlar gerekse diğer canlılarda kalıcı zararlı mutasyon dediğimiz genetik rahatsızlıklara yol açabilirler.
- Radyasyonun zararları ve etki seviyesi cinsiyet, organ çeşidi ve yaşa göre değişmektedir. Örneğin gelişme çağı evresinde çocuklarda sıklıkla göz ile bağlantılı rahatsızlıkların oluşmasına sebep olunuyor.
Zararlı Işınımlardan Nasıl Korunuruz?
- Evinize radyasyon karşı koruma sağlayan yalıtım yaptırmalısınız. Eğer ki uzun süre radyasyona maruz kalacağınız bir ortamda kalmanız gerektiği takdirde ise temiz su ile uzun süre duş almalısınız.
- Radyasyon kaynağı yakında ise kaynakla aranıza soğurucu, ışınları farklı bölgelere yansıtıcı maddeler koymalısınız. Mümkün olduğunca yayılan ışınların soğurulmasını sağlamalısınız. Kesinlikle unutmamamız gereken durum ise radyasyon kaynağından ne kadar uzak durursak o kadar az zarar görürüz.
- Yatmadan önce açık olan masaüstü ve dizüstü bilgisayarı gibi elektronik cihazları kapatmalısınız hatta mümkünse fişlerini çekmelisiniz. Cep telefonlarınızı kapatmalı ve uzak bir mesafeye koymalısınız.
- Cep telefonu kullanım sürenizi azaltmalısınız. Günden 1 saatten fazla yapılan telefon görüşmesi vücuttaki hormonsal dengeyi büyük ölçüde olumsuz etkiliyor.
Biz her türlü önlemi alıyor olsak da radyasyona sürekli maruz kalıyoruz, elimizden fazla bir şey gelmez gibi söylemlerde bulunmamalıyız. Hayatımızın her alanında zararlı ışınımlar yer alıyor olsa da basit gibi gözüken önlemler hayat kurtarıyor. Gelecek neslin temellerini attığımızı unutmamalıyız. Teknolojik açıdan ilerleme gerçekleştiriyor fakat sağlık yönünden bu ilerlemelere çok fazla uyum sağlayamıyoruz.