Psikomotor ajitasyon, çeşitli duygu durum bozuklukları ile ilgili bir belirtidir. Kişi endişeli ve huzursuzdur. Anlamsız hareketler görülebilir. Bu bireyler amaçsız davranışlarda bulunabilir. Bu durum zihinsel ve nörolojij fonksiyonu etkileyen başka durumlarla da ilgili olabilir. Genellikle bipolar bozukluğu olan insanları etkileyebilir. Bu durum aynı zamanda zihinsel bir gerginliğin dışa vurmuş hali de olabilir. Bazıları ağır yaşanırken bazıları da hafif bir şekildedir.
Tekrar eden anlamsız ve amaçsız davranışlar görülür. Kaygının artmasıyla birlikte gün yüzüne çıkmaya başlar. Örnek olarak hızlı konuşma, odanın içinde sebepsizce dolaşma söylenebilir. TSSB (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) veya depresyon gibi durumlardan kaynaklanabilir.
Psikomotor Ajitasyon Belirtiler Nelerdir?
Bu rahatsızlığa sahip bireyler sakin kalamazlar veya yerinde duramazlar. Bu durum hasta kişiyi endişeye sevk edebilir. Aynı zamanda etrafındaki diğer kişilerde endişelenir. Sürekli hareket halinde olma hissi, hızlı hareket etme içerir. Bu hastalar genellikle kaygıyı aza indirmek için hareket halinde olmayı seçerler. Bir çeşit meşguliyet gibi. Bunun farkında olmak kişinin iyileşme sürecine girmesi açısında önemlidir. Hasta bireyler bazı huzursuzluk belirtileri gösterirler.
- Huzursuzluk
- Sürekli bir gerginlik hali
- Yerinde duramadan sürekli kıpırdama
- Endişelenmeye başlamak
- Duygusal anlamda rahatsızlık
- Ağlama hissi
- Hızlı konuşma
- Sıkılma
- Bıkma
- Sinirlilik hali
- Çok fazla düşünme
- Umutsuzluk
- Bu tür hastalar bazı rahatsızlık gösterebilirler. Örneğin;
- Kıyafetleri çıkarıp tekrar giymek
- Hızlı konuşmak
- Ellerle oynamak, bükmek
- Huzursuzlanmak
- Bir işe aniden başlama ve durdurma
İlerleyen durumlarda hasta kendine zarar verme isteğinde bulunabilir. Mesela vücudunun her hangi bir kısmını kanayıncaya kadar kaşıyabilir, ısırabilir. Pek çok kişi alışkanlık dışında olan davranışlar gösterir. Psikomotor ajitasyon yaşayan birey bazı davranışları gösterebilir:
- Sarsıntı yaşamak
- Amaçsızlık
- Hızlı hareket
- Hayal kırıklığı
Bu hastalıktan ciddi etkilenen kişiler vücutlarına zarar verirler. Bu zararlara örnek olarak:
- Yanak içini çiğnemek
- Kanayıncaya kadar dudaklarını ısırmak
- Tırnaklarının çevresindeki deriyi çekmek
- Cildini dudaklarında gezdirmek
Psikomotor Ajitasyon Nedenleri Nelerdir?
Bu hastalıklı kişiler ağır ve hafif belirtiler gösterebilirler. 2008 yılındaki bir araştırma sonucuna göre; duygu durum bozukluğu olan kişilerde ruh halleri ile vücut halleri arasında bağlantı olduğu açığa çıkmıştır. Belirti gösteren bireyler fiziksel ya da ruhsal sorun yaşıyor olabilirler. 2010 yılında yapılan bir başka çalışmaya göre bu hastalık ile nikotin, uyuşturucu, alkol arasında bağ kurulmuştur. Bazı araştırmacılar TBI’ li bireylerde akatizi ve psikomotor ajitasyon arasında ilişki bulmuştur. Akatizi huzursuzlukla ilişkilendirilmiş bir hareket bozukluğudur.
Psikomotor Ajitasyon Tedavisi Var Mı?
Bir kişi psikomotor ajitasyon yaşıyorsa veya olan birini tanıyorsa, bir doktorla konuşmak iyi bir fikirdir. Bir doktor, psikomotor ajitasyonun nedenini belirleyebilir ve bununla başa çıkılabilecek en iyi yol hakkında tavsiyelerde bulunabilir.
Psikomotor ajitasyon, ilaca verilen bir reaksiyondan kaynaklandığında, bir doktor alternatif bir tip yazacaktır. Psikomotor ajitasyona bir akıl sağlığı sorunu neden oluyorsa, doktor, etkilenen kişinin doğru türde yardıma erişmesine yardımcı olabilir.
Psikomotor ajitasyonla ilişkili çoğu akıl sağlığı durumu ilaç tedavisi ile tedavi edilir. Reçete edilen ilaçların türü duruma bağlı olacaktır. Bipolar bozukluğa yardımcı olabilecek tedaviler arasında duygudurum dengeleyiciler ve anti-psikotik ilaçlar bulunur.
2013’teki araştırmaya göre , benzodiazepinler adı verilen bir ilaç türü, eğer psikozdan kaynaklanıyorsa, psikomotor ajitasyona da yardımcı olabilir. Psikoz, bipolar veya şizofreni teşhisi konan kişileri etkileyebilir .
İlaç tedavisinin yanı sıra, bir terapiste görünmek, insanların psikomotor ajitasyonla ilişkili zihinsel sağlık koşullarını yönetmelerine yardımcı olabilir.
Ayrıca, aşağıdaki yaşam tarzı değişikliklerini rutinlerine dahil etmek, bir kişinin kaygı seviyelerini azaltmasına yardımcı olabilir:
- Düzenli egzersiz
- Yoga ve meditasyon
- Derin nefes egzersizleri
Bir kişinin zihinsel sağlık sorunu teşhisi konduğunda, bu yaşam tarzı değişiklikleri en iyi şekilde bir doktor tarafından reçete edilen tedavilerin yanında kullanılır.