28 Mart 2024 Perşembe
Ana SayfaSağlıkBilgisayarlı tomografi (BT) nedir, neden çekilir? Nelere dikkat edilmeli?

Bilgisayarlı tomografi (BT) nedir, neden çekilir? Nelere dikkat edilmeli?

Tomografi birçok hastalığın seyri ve tanısı için kullanılır. X ışınlarının kullanıldığı radyolojik bir yöntemdir. Peki, tomografi nedir? Dikkat edilmesi gerekenler neler? Yararları ve Zararları gibi pek çok sorunun yanıtını haberimizde derledik. İşte ayrıntılar…

İçerikleri

Bilgisayarlı tomografi işlemi radyoloji uzmanları tarafından yapılır. Radyolog, incelenmesi gereken bölgeyi çeker ve raporu ilgili hekime gönderir. BT kesitleri üç boyutlu, ayrıntılı ve katmanlı resimlerden oluşur. Hekime tanı ve tedavide kolaylık sağlar.

Cihaz, acil tanı koyma anlamında en iyi opsiyondur. Çünkü hızlı bir görüntüleme sağlar. Hasta sedyeye yerleştirilir ve hareketsiz kalması istenir. Cihazın şekli halkaya benzer ve ortasında boşluk bulunur. İncelenmek istenen bölgeye ışınlar gönderilerek, taranma sağlanır.

Bilgisayarlı Tomografi Nedir?

Doktoru tarafından acil incelecek olan hastalar, ‘’bilgisayarlı tomografi nedir’’ sorusuna yanıt arıyor. BT cihazı, özel röntgen ışını sayesinde vücudu ayrıntılı resimler ile tarayan bir görüntüleme aracıdır. Görüntüler farklı açılardan çekilir. Yumuşak doku, kemik ve damar resimlerini raporlayan radyolog, tanı için hekime gönderir.

İlaçlı Tomografi Nedir?

İlaçlı tomografi yönteminde hastanın alerji hikâyesi öğrenilir. Daha sonra iğne ya da ağız yoluyla ilaç verilir. İlacın içeriği iyot ya da baryumdan oluşur. bilgisayarlı tomografi yönteminde olan rutinler uygulanır. Tek farkı hastanın ağzında sıcaklık ve farklı bir tat hissetmesidir. İşlem sonrası hasta bir süre izlenir.

Bilgisayarlı Tomografi Neden Çekilir?

Özellikle düşme, kaza gibi derhâl incelenmesi gereken durumlarda, bilgisayarlı tomografi neden çekilir? Konusu merak uyandırır. İşte nedenleri;

  • Böbrek ve mesane hastalıkları
  • Kemik direncinin hesaplanması
  • Kemikte tümör, kırıklık veya bozukluklar
  • Kanser evresini ve tedavisini belirleme
  • Akciğer, kalp ve karaciğer hastalıkları
  • Burun sinüslerinin incelenmesi
  • Kazalara bağlı iç kanamalar
  • Ameliyat planlaması
  • Radyasyon alacaklar
  • Biyopsi olması gerekenler
  • İç organ yaralanmaları

Tomografi Nasıl Çekilir?

  • Tomografi uygulamasından birkaç saat önce yeme ve içme bırakılır.
  • Hasta, çekilecek bölgeye göre kıyafetlerini çıkarır, önlük giyer. Üzerinde metal eşya ve takılar varsa çıkarılır.
  • Hasta cihaz içindeki sedyeye yüz üstü veya sırt üstü yatırılır.
  • Hastaya hareket etmeme uyarısı yapılır. Gerekirse işlem sırasında nefes tutması istenir.
  • Bilgisayarlı tomografi cihazı içinde köpüklü yastık ve kayış kullanılır.
  • İşlem sırasında hasta yalnız kalır. Ancak radyologun hastayı görüp, duyabileceği bir sistem vardır. Sistem sayesinde gerekirse hastayla konuşulur.

Tomografi Cihazına Girmeden Önce Bunlara Dikkat Edin!

  • Hamile olanlar veya planlar bunu önceden söylemelidir.
  • İşlem öncesi birkaç saat yeme ve içme olmadığından hasta aç kalır. Sağlığı etkileyecek bir şey hissedildiğinde doktora söylenmelidir.
  • Kalp pili takılı olanlar ilgilileri bilgilendirmelidir.
  • Kapalı alanda kalma korkusu varsa saklanmamalıdır.
  • Böbrek, diyabet ve tiroit hastalığı olanlar, hastalığını doktora söylemelidir.

Bilgisayarlı Tomografinin Yararları

Bilgisayarlı tomografi sayesinde hastaya net tanı koyulur ve tedavi yöntemi belirlenir. Gereksiz zaman kaybı yaşanmaz. İşlem diğer yöntemlere göre hızlı sonuçlanır. Görüntüler 3 boyutlu olduğu için yanılma şansı yoktur. Hasarlı ve sağlıklı dokular tespit edilir.

Bilgisayarlı Tomografinin Zararları

BT cihazı işlem sırasında iyonlaştırılmış X ışınlarını kullanır. Bu radyasyon üretir. Radyasyon dozu röntgene göre daha yüksektir. Hastaya zarar verme ihtimali vardır, fakat bu oran düşüktür. O nedenle hasta bir süre gözetim altında tutulur. Hayat kurtarıcı avantajları daha çoktur. Çoğunlukla bu risk göze alınır.

Bilgisayarlı Tomografiye Dair En Çok Merak Edilen Sorular

Soru 1- Tomografi işlemi kaç dakika sürer?

Cevap: Genelde birkaç dakika sürüyor. En fazla 30 dakika içinde işlem biter.

Soru 2- BT sonuçları nerede saklanır, sonuç ne ifade eder?

Cevap: Bilgisayarda elektronik veri dosyası olarak tutulur. Kan pıhtısı, tümör, kırık ya da başka ters giden bir şey yoksa sonuç normal olarak ifade edilir.

Soru 3- BT işlemi sırasında ağrı, acı duyulur mu?

Cevap: Ağrı ya da acı olmaz. Ancak işlem sırasında hareketsiz kalmak rahatsız edici olabilir.

Soru 4- BT cihazı ve manyetik rezonans arasındaki fark nedir?

Cevap: BT cihazı radyoysan yayar. Manyetik rezonans ise radyo dalgaları verir. Ayrıca bilgisayarlı tomografi işlemi daha hızlı olup,3 boyutlu görüntü sunar.

Soru 5- Çocuklar BT görüntüleme cihazına girer mi?

Cevap: Bebek ve çocuklarda cihaza girebilir. Fakat hareketsiz kalmaları noktasında sıkıntı yaşanır. O nedenle sakinleştirici ilaç verilir.