Kökeni Güneydoğu Asya’ya dayanan ve Avrupa kıtasında yer alan ülkelerde sık rastlanan Asya Kaplan Sivrisineği son senelerde İstanbul’da da görülüyor. İstilacı ve saldırgan özelliğiyle bilinen bu sivrisinek türüyle mücadele etmek için Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Necla Birgül İyison ve ekibi tarafından biyopestisit geliştirilmesi için çalışmalar yapılıyor.
Sineğin Mekanizması Çözülecek
Asya Kaplan Sivrisineği ile mücadele etmek için yürütülen çalışmalar hakkında bilgi veren İyison, “Bu sivrisinek türü son senelerde İstabul’da da görülmeye başlandı. Aşırı agresif bir sinek türü olduğu için giysiler üzerinden dahi ısırabiliyor. Besin kaynağı kan olan bu sivrisnek türü, birçok hastalığı taşıyor. Asya Kaplan Sivrisineği ile mücadele etmek için kimyasal pestisitler kullanılmaktadır. Ancak sinekler bu kimyasallara karşı direnç geliştirdiği için etkisiz kalıyor. Bizim yaptığımız çalışmalar ile biyolojik bir pestisit geliştirmek istiyoruz. Sineklerin larvalarına bir bakteri türü besin olarak verilmektedir. Sinekler, bu larvalarla beslendiğinde bağırsaklarda aktif hale gelerek sinekleri öldürüyor. Laboratuvarda o bakteri proteini üretilmektedir. Ancak bu sivrisnek türünün nasıl bir mekanizmaya sahip olduğunu bilmiyoruz. Bu nedenle de yapılarının çözülmesi için proteinler üzerinde çalışmalar yürütülüyor.” dedi.
Biyolojik Bir İlaç İle Direnç Geliştirmesi Önlenecek
Çok rahat mutasyona uğrayan ve ilaçlara direnç geliştirebilen Asya Kaplan Sivrisineği’nin direncini kırmak için yürütülen ilaç çalışmaları hakkında bilgi veren İyison, “Bu sivrisinek türüne karşı kullanılan kimyasal ilaçların dozu tam olarak ayarlanamadığında ya da uzun süre bu ilaçlar kullanıldığında sinekler bu ilaçlara karşı dirençli hale geliyor. Bu direnci kırmak için biyolojik bir ilaç geliştirme yönünde çalışmalar yapıyoruz. Sineğin mekanizmasını çözdükten sonra ilerleyen süreçte farklı bir biyolojik ilaç geliştirmeye çalışacağız.” ifadelerine yer verdi.
Vatandaşlar Rahatsız
İstanbul’un Kilyos, Beykoz ve Sarıyer ilçelerinde çok sık rastlanan Asya Kaplan Sivrisineği’nden vatandaşlar büyük rahatsızlık duyuyor. Yaşamını Kilyos’ta sürdüren Mustafa Baltacı, “Vampir sivrisinek olarak adlandırılan bu sineğin ısırdığı yer yara oluyor. Bu yıl ortaya çıkan sivrisineğin ısırdığı yerlerdeki yaralarım hala duruyor. Isırdığı yer çok aşırı derecede kaşınıyor. Beykoz, Kilyos ve Sarıyer ilçelerinde çok sık görülüyor. Bahçeli bir evde oturuyorum. Bahçede oturduğumuzda herkesi ısırıyor. En fazlada çocukları ısırıyor.” dedi.
Kaşıntısı 3-4 Gün Sonra Geçti
Sineklerin görüldüğü bölgede yaşayan vatandaş Satılmış Çetinkaya ise “Bu sene daha önce hiç görmediğim sivrisinekleri görüdüm. İlk evime girdiği zaman gördüğümde kene ve sinek karışımı bir şeye benziyordu. Şimdiye kadar gördüklerimden çok farklı sivrisinekti.” şeklinde konuştu.
Cumali Gürler adlı vatandaşta “Bu süreçte dışarıya çok çıkmamaya çalışıyorum. Dışarıya çıktığım zaman birkaç defa ısırmıştı. Kaşıntısı ve kızarıklığı o kadar aşırıydı ki 3-4 gün sonra ancak iyileşti.” dedi.