Karaciğer Nedir?
Karaciğer, iç organlarımız arasında en büyüğü olup 24 saat aralıksız çalışır. Karmaşık bir yapısı bulunan karaciğerin en büyük düşmanı ise alkoldür. Vücudumuzda pek çok görevi bulunur. Bunlar;
- Kanın filtrelenmesini sağlar.
- Enfeksiyonlara karşı mücadele eder.
- Hormon dengesini korur ve bu hormonların üretimini sağlar.
- Gerekli olduğu durumda kullanmak amacıyla enerji depolar.
- Safra üretimi sağlar.
- Mineral ve vücuda yararlı olan diğer tüm kaynakların depolanmasını sağlar.
- Besinlerin sindirim aşamasından geçtikten sonra içinde bulunduğu vitamin ve minerallerin kana karışmasını sağlar.
- Vücudun kolestrol düzeyini dengede tutar.
- Vücudun onarım ve yenilenme işlemleri için bir takım kimyasallar gereklidir. Karaciğer bu kimyasalları temin eder.
- İlaçların emilimini sağlar.
- Kendi kendini onarma özelliğine sahiptir.
Alkolün Karaciğere Olan Etkileri Nelerdir?
Karaciğer oldukça dayanıklı bir organdır. Herhangi bir hasar görmesi durumunda bile çalışmaya devam edebilir. Ancak alkol karaciğerin en büyük düşmanıdır. Özellikle alkolün oldukça fazla tüketildiği batı ülkelerinde karaciğer rahatsızlıklarına daha çok rastlanır. Karaciğer belli bir miktardaki alkolü zararsız hale getirip parçalayabilir. Fakat bu dozun aşılması karaciğerin gereği gibi çalışamamasına neden olur. Alkol tüketildiği anda emilim gerçekleşir ve vücuda karışır. Karaciğer tüketilen bu alkolü zararsız hale getirmeye çalışırken diğer görevlerini gereği gibi yerine getiremez. Fazla miktarda ve her gün tüketilen alkol karaciğeri yormaya başlar. Artık karaciğer yeterli seviyede işlevini yapamaz hale gelir.
Karaciğerin bu denli yorulması bir müddet sonra hücrelerde değişime sebep olur. Yapısal bozukluklar meydana gelir. Uzun süreli ve fazla miktarda alkol tüketimi bir müddet sonra kalıcı hasar bırakabilir. Siroz veya alkolik hepatit diğer adı ile inflamasyon meydana gelebilir. Karaciğer rahatsızlıkları zor anlaşılır. Oldukça dayanıklı olan bu organın büyük bir bölümü hasara uğramadan rahatsızlık belirtilerine rastlanmaz. Bundan dolayı da tedavisi oldukça zordur yada bir kurtarış söz konusu değildir. Alkolün karaciğere olan etkisi geç farkedildiğinden, hasta herhangi bir şikayet ile doktora başvurduğunda beklediğinden daha büyük bir sorun ile karşılaşmaktadır.
Karaciğerin Hasar Görmemesi İçin Neler Yapılabilir?
Karaciğere zarar veren sadece alkol değildir. Gereksiz ve sıklıkla kullanılan ilaçlar da zarar vermektedir. İlaçların kana karışmasını emilimini karaciğer sağlar. Bundan dolayı doktorun verdiği ilaç dışında ilaçlar kullanılmamalı ve doz aşımı yapılmamalıdır. Alkol tüketimi belli bir oranda olmalı, aşırıya kaçılmamalı ve sürekli tüketilmemeli. Havadaki zehirli gazlar veya sıkılan spreylerin solunumu sonrası da karaciğer zarar görebilir. Mümkün olduğunca böyle ortamlarda bulunmamak da fayda vardır.
Yağlı yiyeceklerin tüketimi karaciğerin yorulmasına sebep olur. Sindirimi ve emilimi zor olan bu yiyeceklerin tüketilmemesi gerekir. Sindirimi daha kolay ve kızartılarak pişirilen besin maddelerinin tüketimi sadece karaciğer rahatsızlıklarına değil pek çok hastalığa davetiye çıkarabilir.
Mümkün olduğunca sağlıklı beslenmek ve hareket etmek önemlidir. Hareketsiz yaşam vücutta yağlanmaya neden olur. Bu da karaciğerin emilim yapmasını ve diğer görevleri için çalışmasını engeller.