28 Mart 2024 Perşembe
Ana SayfaSağlıkHastalıkKızamıkçık Nedir, Neden Olur? Bulaşma Yolları ve Belirtileri Nelerdir? Tedavisi

Kızamıkçık Nedir, Neden Olur? Bulaşma Yolları ve Belirtileri Nelerdir? Tedavisi

İçerikleri

Kızamıkçık Nedir?

Derinin çeşitli bölümlerinde kırmızı döküntüler şeklinde ortaya çıkan kızamıkçık virüslerin neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Alman kızamığı olarak da bilinen bu hastalık daha çok 10 yaş altındaki çocuklarda görülmektedir. Ortaya çıkardığı belirtiler yönünden kızamık hastalığıyla benzerlik taşı da onun kadar yaygın görülen bir sağlık problemi değildir. Kızamıkçık hastalığından korunmanın en etkili yolu küçük yaşlarda yapılan kızamıkçık aşısıdır. Eğer okul öncesi dönemde aşıyla bağışıklık kazanılmazsa ilerleyen yaşlarda da hastalık etkeni virüsler kızamıkçığa neden olabilmektedir.

Kızamıkçık Neden Olur?

Kızamıkçık hastalığı Togaviridea familyası ve Rubivirüs sınıfı içerisinde yer alan RNA virüsünün sağlıklı bireylerin vücuduna girmesi soncunda oluşmaktadır. Bulaşıcı bir hastalık olduğu için ilk ortaya çıktığı dönemlerde yaygın bir şekilde görülen kızamıkçığın 1969 yılında rubella aşısının bulunmasıyla birlikte daha geniş bir alan yayılması önlenebilmiştir. Hamile bayanlarda bebeğe de bulaşma ihtimali olduğu için hem annenin hem de bebeğin yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebilmektedir. RNA virüsünün yaklaşık 2 ile 3 hafta arasında bir kulukça süresi vardır. Bu süre içerisinde kişinin sağlıklı bireylerle temas halinde olması virüslerin yayılmasına neden olabilmektedir.

Kızamıkçığın Bulaşma Yolları Nelerdir?

Kızamıkçık hastalığının kişilerarasında bulaşma yolları genel olarak aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

  • Hastalık virüsünü taşıyan kişinin hapşırması veya öksürmesi sonucunda havaya ve etrafa saçılan sıvı zerrecikleri ya da tükürüğüyle temas edilmesi
  • Hastalık etkeni virüslerin bulaşmış olduğu su birikintileri
  • Hastaların kişisel eşyalarıyla temas edilmesi
  • Virüs taşıyıcılarıyla öpüşülmesi, ilişki yaşanması, yiyecek ya da içecek paylaşımı
  • Hamile bayanlardan kan yoluyla bebeğe bulaşması

Kızamıkçık Belirtileri Nelerdir?

Kızamıkçığın belirtileri genellikle virüsler vücuda girdikten yaklaşık 2-3 hafta içerisinde görülmeye başlamaktadır. Küçük yaştaki çocuklarda çoğunlukla belirgin semptomlara rastlanmaz. Belirtiler ortaya çıkmaya başladıktan sonra en fazla 5 gün içerisinde kendiliğinde yok olur. Kızamıkçığın belirtileri aşağıdaki gibidir;

  • Yaklaşık 39 derece civarında yüksek ateş
  • Baş ve boyun ağrısı
  • Burun tıkanıklığı, hırıltılı nefes alma ve burun akıntısı
  • Gözden akıntı gelmesi ve gözün kanlanması
  • Kulakların arka kısmında ve boyunda bulunan lenf düğümlerinin hassaslaşması
  • Vücudun çeşitli bölümlerinde giderek şiddetlenen kaşıntılar
  • Yüz, kol, bacak ya da vücudun diğer bölümlerinde kırmızı ya da pembe renkli döküntüler
  • Erkeklerde testislerde şişlik ve ağrı hissi
  • Eklemlerde iltihaplanma ve sertleşme
  • Kas ve eklem ağrıları
  • Halsizlik ve boyun tutulması

Yukarıda bahsedilen belirtilerin dışında nadiren beyin şişmesi, kulak enfeksiyonları ve kulak ağrısı gibi semptomlar da görülebilmektedir. Eğer hastada kulak ağrısı ve boyunda uyuşukluk gibi belirtiler varsa kesinlikle vakit kaybetmeden bir doktora görünmesi ileride daha büyük sorunlar yaşamamak adına önemli bir konudur.

Kızamıkçık Teşhisi Nasıl Yapılır?

Kızamıkçıkta görülen belirtiler birçok sağlık problemiyle benzer olduğu için hastalığın varlığının kesin olarak saptanabilmesi için kan testi yapılmaktadır. Hastaya uygulanan kan testiyle kızamıkçık virüsünün ya da antikorlarının kanda olup olmadığına bakılmaktadır. Ayrıca yapılan kan testinin sonucunda kızamıkçık antikorlarına rastlanması kişinin hastalık etkeni virüslere karşı bağışıklık kazandığı anlamı taşımaktadır.

Kızamıkçık Tedavisi Nasıl Yapılır?

Günümüzde kızamıkçığı tamamen iyileştirebilecek herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Hastalık belirtileri görülmeye başladıktan yaklaşık 10 gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Ayrıca doktorlar hastalık nedeniyle ortaya çıkan belirtilerin şiddetini azaltmak amacıyla çeşitli ilaçlar verebilmektedir. Yüksek ateş olduğunda ya da kas ve eklem ağrıları şiddetlendiğinde hastaya ibuprofen ve parasetamol gibi maddeleri içeren ilaçlar verilebilmektedir. Bu ilaçların yanında dayanılmaz hale gelen ağrı ve acı hissinin azalması için asetaminofen adlı ilaç da doktor tarafından reçete edilebilmektedir. Küçük çocuklarda ise çoğunlukla parasetamol şurup kullanımı tavsiye edilmektedir.

Hastalık virüsünü taşıyan kişiler hastalığın diğer insanlara bulaşmaması adına tedavi süreci boyunca evde istirahat etmeli ve diğer insanlardan kesinlikle uzak durmalıdır. Ayrıca hastanın iştahı kapalı olsa bile beslenme düzenine dikkat etmeli ve öğünlerinde bol vitamin içeren sağlıklı gıdalar tüketmelidir. Bunun yanında metabolizma faaliyetlerinin düzenlenmesi ve vücut ısısının dengelenmesi amacıyla sıvı alımına da dikkat edilmesi gerekir.

Hamilelikte Kızamıkçık

Hayatında hiç kızamıkçık aşısı olmayan bayanların gebelik dönemlerinde hastalık etkeni virüsü taşıyan bireylerle teması sonucunda kızamıkçık olma ihtimali vardır. Eğer virüsler hamile bir kişinin vücuduna girerse kan yoluyla bebeğe de geçebilmektedir. Bu olaya tıp dilinde konjenital kızamıkçık sendromu adı verilmektedir. Bu durum bebeğin ölümüne ya da çeşitli sağlık problemleriyle doğmasına neden olabilmektedir. Hamilelik dönemlerinde daha tehlikeli sonuçlara neden olan kızamıkçık özellikle gebeliğin ilk 20 haftasında ciddi rahatsızlıklar meydana getirebilmektedir.

Konjenital Kızamıkçık Sendromunun Yeni Doğan Bebeğe Etkileri

Hamilelikte kızamıkçık geçirmenin bebek sağlığı üzerinde aşağıdaki gibi bazı olumsuz etkileri olabilmektedir.

  • Sindirim sistemi problemleri
  • Sağırlık, katarakt ve görme kusurları
  • Çeşitli kalp ve damar rahatsızlıkları
  • Menenjit, beyin hasarları ve zihinsel engelli doğum
  • Doğumda deri döküntüleri ve düşük doğum
  • Glakom, tiroid ve bazı hormon bozuklukları
  • Akciğer iltihabı ve zatürre

Hamilelikte Kızamıkçık Tedavisi

Gebelik döneminde hastalığa yakalanan kişilerin iyileşmesini sağlayan herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Sadece belirtilerin hafiflemesi amacıyla hastaya hiperimmün globülin antikorları enjekte edilebilmektedir. Bu nedenle hem annenin hem de bebeğin zarar görmemesi adına aşı olmayan bayanların hamile kalmadan önce kızamıkçık aşısı olması önemli bir konudur.