Bugünlerde hava sıcaklıklarının çok yüksek olmasının yanı sıra neminde yüksek olmasının etkisiyle meydana gelen sıcak çarpması ciddiye alınması gereken bir sağlık problemidir. Çünkü sıcak çarpması ciddiye alınarak dikkatli davranılmadığı zaman kalp, beyin, böbrekler ve kaslar çok çabuk hasar görmekte ve özellikle beyin kanaması geçirme riski artmaktadır.
Sıcak çarpmasından korunmak için 9 kural hakkında uyarılarda bulunan Nöroloji Uzmanı Dr. Nebahat Bilici, “Böbrek, hipertansiyon, diyabet, kalp ve akciğer gibi kronik hastalıklar sıcak çarpması riskini artırmaktadır. Hareketsiz yaşam tarzı, fazla kilo ve daha evvel sıcak çarpması öyküsüne sahip olunması vücudu aşırı ısınmaya karşı daha eğilimli hale getirmektedir.” dedi.
En Ciddi Isı Yaralanması Sıcak Çarpması
En ciddi ısı yaralanmasının sıcak çarpması olduğunu ifade eden Dr. Nebahat Bilici, “Sıcak çarpmasının en önemli belirtisi vücut ısısının 40 derece ve üstüne çıkmasıdır. Sıcak çarpmasında görülen diğer belirtiler arasında şiddetli baş ağrısı, konuşmada bozukluk, sinirli olma, cildin kızarması, mide bulantısı, kusma, nefesin hızlı alınıp verilmesi yer almaktadır. Sıcak çarpması önceden öngörülebilir ve engellenebilir bir sağlık problemidir. Sıcak çarpmasına maruz kalındığında ise acil müdahale edilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verdi.
Sıcak Çarpmasından Korunmak İçin Alınması Gereken Önlemler
Bilinçli klima kullanın;
Havaların sıcak olduğu dönemde vücudun soğumasında ve nemin düşmesinde en etkili yöntem klimadır. Ancak klimanın hatalı ve bilinçsiz kullanımı çok ciddi sağlık problemleri doğurabilmektedir. Klimanın üflediği soğuk havaya doğrudan maruz kalındığı zaman vücutta şiddetli ağrılar, ani kas tutulmaları ve yüz felci gibi kısmi felçler ciddi sağlık problemleri yaşanabilmektedir.
Bol sıvı tüketin;
Sıcak çarpmasından korunmak için günde en az 2,5-3 litre aralığında su tüketmeye dikkat edin. Vücutta yeterli miktarda sıvı bulunması terleme yoluyla normal vücut ısısını korumaktadır. Ayrıca havaların aşırı sıcak seyrettiği günlerde vücuttan fazla sıvı atılmasına neden olan kafein ve alkol tüketiminden uzak durulmalıdır.
Çalışma süresini kademeli olarak artırın;
Sıcak hava dalgasına alışkın olmayan insanlar sıcağa karşı daha hassas olduğu için sıcak çarpmasına maruz kalma riski daha fazladır. Bu insanların vücudunun sıcak havaya alışması birkaç hafta sürebilmektedir. Bunun için bu süre zarfında sıcak saatlerde çalışma süreleri kademeli olarak artırılmalıdır. Ayrıca bol sıvı alınmalı ve fazla efor sarf edilmemelidir.
Belli saatlerde dışarı çıkın;
65 yaşını geçmiş kişiler, çocuklar, vücuttan fazla sıvı atılmasına neden olan ilaçları kullananlar ve kronik rahatsızlığı olanların sıcak çarpmasına karşı çok dikkatli olması ve sağlıklı insanlara göre daha fazla tedbir alması gerekmektedir. Bu risk grubunda yer alanların 10.00-16.00 saatleri aralığında dışarı çıkarak güneş ışınlarına maruz kalmaması gerekmektedir. Ayrıca bol sıvı tüketmeye çok dikkat etmelidirler.
Güneşten korunun;
Sıcak çarpmasından korunmak için şapka, şemsiye ve güneş gibi eşyalarla güneşin zararlı etkilerinden korunun. Yine tende oluşan güneş yanıkları vücudun kendisini soğutma kabiliyetine olumsuz etki etmektedir. Bundan dolayı güneşe çıkıldığı zaman geniş kenarlıklı şapka giyilmeli, güneş gözlüğü takılmalı ve SPF değeri en az 30 olan güneş kremi sürülmelidir. Güneş kremi güneşe çıkılmadan en az yarım saat evvel sürülmeli, denize ya da havuza girildiği zamanlarda her iki saatte bir yenilenmelidir.
Hafif gıdalar tüketin;
Havaların sıcak seyrettiği dönemde vücudun rahatlıkla sindirebileceği hafif gıdalar tüketilmelidir. Kızartma türlerinden, ağır besinlerden, asitli içecek türlerinden ve şerbetli tatlılardan özellikle kaçınılmalıdır.
Park Halindeki araçlarda oturmayın;
Araç güneş gören alana park edildiği zaman aracın içerisindeki ısı 10 dakika içerisinde 6,7 derece yükselebilmektedir. Camlar açık olsa ya da araç gölgelik alana park edilse dahi sıcak havalarda park edilmiş aracın içerisinde oturmak risklidir. Bu hatadan dolayı çocuklarda ısı kaynaklı ölümlere sık rastlanmaktadır.
Dar elbiseler giymeyin;
Dar elbiseler giyildiği zaman vücut kendisini rahat soğutamaz. Dar elbiseler, vücudun terleme yoluyla kendisini soğutma kabiliyetini azaltmaktadır. Sıcak çarpmasından korunmak için havaların sıcak olduğu zamanlarda ince, sentetik olmayan ve açık renkli elbiseler giyinin.
Uzun ve ağır egzersizlerden kaçının;
Sıcak çarpmasından korunmak için havaların sıcak olduğu dönemde vücudu yoran aktivitelerden kaçının. Bol sıvı alınması ihmal edilmemeli, serin yerlerde sık sık dinlenilmelidir. Ayrıca uzun ve ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır. Egzersiz ya da fiziksel efor planlaması yapılırken daha serin olduğu in sabahın erken saatleri ya da akşamın erken saatleri tercih edilmelidir. Yine ılık suyla sık sık duş alınması ihmal edilmemelidir.
Sıcak Çarpmasına Maruz Kalındığında Ne Yapılmalı?
Sıcak çarpmasına maruz kalındığı zaman yapılması gerekenler hakkında da vatandaşları bilgilendiren Nöroloji Uzmanı Dr. Nebahat Bilici, “Sıcak çarpmasına maruz kalındığı zaman bir sağlık kuruluşuna müracaat etmeden evvel beynin ve hayati organların hasar görmemesi ya da hasarın azaltılması için vücudun sıcaklığı normal ısıya gelene kadar soğutulmalıdır. Sıcak çarpmasına maruz kalan kişi hemen gölgelik ve havadar bir alana alınmalı, giysileri hemen çıkartılmalı ve vakit kaybetmeden hızla soğuk ya da buzlu suyla banyo yaptırılmalıdır.
Soğuk suyla mümkün olduğunca hızlı duş aldırılması ölüm ve organ hasarı riskini en aza indirmektedir. Soğuk duş aldırma imkanı yoksa buz ve serinletici battaniyelerle vücut soğutulmalıdır. Hasta soğutma battaniyesine sarıldıktan sonra sırt, kasık, boyun ve koltuk altlarına buz paketleri koyularak vücut ısısı düşürülmelidir. Sıcak çarpmasında hastaya zamanında ve bilinçli müdahale edilmesi hayat kurtarır.” diyerek vatandaşları uyardı.
Sıcak Çarpmasına İlk Yardım Nasıl Yapılır?
- Sıcakların tetiklediği 5 yaygın yaz hastalığı
- Sıcak hava dalgaları insanları neden öldürüyor, belirtileri neler?
- Yüzdeki güneş lekeleri nasıl geçer evde? Saraçoğlu