İnsülin direnci düşürülür mü? Belirtileri ve tedavisi

İnsülin, midenin arkasında olup, pankreasta üretilir. Metabolizmanın düzenli çalışması için gerekli bir hormondur. Tüketilen besinlerdeki nişasta ve şekeri glikoza çevirir ve enerji için kullanılmasını sağlar.

İnsülin direnci olan kişilerde aşırı kilo dışında diyabet hastalığı görüldüğü gibi pankreas bezleri de yorulur. Kas ve karaciğerde depolanamayan şekerler, kan şekerinin yükselmesine neden olur. Kan şekeri yükselince 1–2 dakika içinde pankreastan endokrin hormonu salgılanır.  Bu durum kas, karaciğer, beyin gibi organların işleyişine zarar verir. Trans ve doymuş yağ içeren gıdalar, insülin direncini tetikler.

İnsülin Direnci Nedir?

Vücudun aldığı şekeri enerjiye dönüştürmek için insülin hormonuna ihtiyaç duyarız. Peki, insülin direnci nedir? Bu hormona karşı başta karaciğer olmak üzere kas ve yağ dokusu duyarsızlaşır ise insülin direnci oluşur. Kana sızan şeker enerjiye dönüşemediğinden, kan şekeri yükselir. Bunun sonucunda kişide tip 2 diyabeti ve metabolik hastalıklar görülür.

El Titremesi ve Tatlı Krizi İnsülin Direnci Belirtileri Arasında

İnsülin direncinin birçok belirtisi bulunuyor. Vücut direncinin azalması, baygınlık, hızlı ve aşırı kilo, kilo verememe, cilt renginde koyulaşma bunlardan bazıları. Ayrıca el titremesi ve tatlı krizi insülin direnci belirtileri arasında. Diğer belirtilerine bakalım.

1. Ciltte yumuşama ve incelme
2. Adet düzensizliği
3. Yemek sonrası uyuma isteği
4. Sabahları yorgun uyanmak
5. Enerji eksikliği
6.  ‘’Az yiyorum, ama kilo alıyorum.’’ şeklinde şikâyetler
7. Terleme veya üşüme
8. Algılamada güçlük
9. Hızlı yemek yeme ve çabuk acıkma

İnsülin Direnci Oluşmasının Nedenleri

İnsülün direnci oluşmasının nedenleri için öncelikle aile öyküsü dinlenilir. Aile öyküsünde tip 2 diyabeti ve insülün direnci olanlarda genetik faktörler etkili olur. Bunun yanı sıra kalorili besinler ve hareketsiz yaşam tarzı bu rahatsızlığa katkı sunar.

1- D Vitaminin Eksikliği:

Vücutta D vitaminin eksikliği durumunda insülin direnci oluşur. Bu nedenle D vitamini bakımından zengin peynir, süt ve yoğurt gibi besinler tüketilmeli ve gün ışığından yararlanılmalıdır.

2- Polikistik Over Sendromu:

Polikistik over sendromu kesin olmamakla birlikte insülin hormanlarını etkilediği düşünülmektedir.

3- Şeker Hastalığı (Diyabet):

Şeker hastalarında kan şekeri yükseldiği için insülini hareketlendirir. Hastada yüksek karbonhidrat seviyeleri gözlemlenir.

Kilo:

Aşırı kilo dengesiz kolesterol, yüksek tansiyon ve insülin hormonunda düzensizliklere neden olur. Özellikle bel ve göbek yağlanması olanlarda insülin direnci gözlemlenir.

İnsülin Direnci Riskini Artıran Nedenler

İnsülin direnci riskini artıran nedenler içinde en yaygını obezitedir. Karbonhidrat ağırlıklı ve düzensiz beslenenler, beslenme alışkanlıklarını yeniden gözden geçirmesi gerekir. Sigara ve alkol kullananlar, insülün direnci riski grubunda yer alırlar.

Uyku apnesi, karaciğer yağlanması, ailede diyabet hastası olanlar, ilerleyen yaş, hareketsiz yaşam ve HIV ilaçları diğer nedenleri oluşturur.

Tanı İçin Kan Şekeri ve İnsülin Testi Yeterli

İnsülin direnci tanısı açken yapılır. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları bölümüne başvuran hastanın vücut kitle indeksi değeri belirlenir. Kilosu tartılır, boyu ve tansiyonu ölçülür. Ardından kan şekeri ve insülin testi istenir. Çoğunlukla bu test tanı için yeterlidir.

İstenilen veriye ulaşılmadığı takdirde şeker yükleme testi yapılır ve HOMA değerine bakılır. HOMA değeri, insülin değerleri ve kan şekerlerini ölçen matematiksel bir formüldür. Hastada diyabet tespiti için hemoglobin A1c testi yapılır. Böylelikle son 3 aydaki kan şekeri düzeyi bulunur.

İnsülin Direnci Nasıl Düşürülür, Tedavisi Nedir?

Özellikle tip 2 diyabeti hastaları insülin direnci nasıl düşürülür, tedavisi nedir sorusuna tatmin edici yanıt arıyor. Bunun en temiz cevabı yaşam biçimini değiştirmek ve ufak değişikleri yapmaktır. Beslenme uzmanı ve doktorların eşliğinde kilo vermeyi istemek en doğru başlangıç olur. İnsülin direncini düşürmek için kilo vermek şart.

Her gün en az 30 dakika egzersiz ve tempolu yürüyüşler yapılmalıdır. Fiziksek aktivitenin yetersizliği insülini olumsuz etkiler. Beslenme alışkanlarına meyve, sebze ve yağsız proteinler eklenmelidir. Kontrol altına alınamayan hastalar için ilaç tedavisi uygulanır.

İnsülin Direncini Düşürecek Beslenme Adımları

İnsülin direncini düşürmek için aşağıda yer alan beslenme adımları önerilir. Dikkatle İnceleyelim.

1. Tam yulaflı kepek ekmeği tüketin. Buğday, çavdar kan şekerini dengede tutar.
2. Kinoa, bulgur, kepekli pirinç, kepekli makarna tüketin.
3. Tahıl ve kuru baklagiller gibi çorbaları sebzelerle zenginleştirin. Bu tarz çorbalar pankreasın insülin üretimini azaltır.
4. Sofra şekeri yerine meyve tüketin.
5. Pastane ürünlerini, çikolata ve bisküviyi rafa kaldırın.
6. Sebzeleri çiğ olarak salatasını tüketin.
7. Kuru baklagil yemeklerini sofranızda sıklıkla bulundurun.
8. Hindi, tavuk, yağsız et ve balık tüketin.
9. Süt ve peynir ürünlerinden az yağlı olanları tercih edin.
10. Her gün bir avuç kuru yemiş yiyin.
11. Trans ve doymuş yağı yüksek olan gıdalardan uzak durun. (Krema, tereyağı, kaymak, kuyruk yağı)